Şekerle kaplı modern bir dünyada yaşıyoruz. Paketli ticari ürünlerin neredeyse tamamı ilave şekerle doluyken reklamlar her an şeker satıyor. Tatlı isteğinin nedenlerini ve bu konuda neler yapabileceğinizi öğrenmeye hazır olun.
Şeker tüketme isteğiniz fizyolojik olabileceği gibi psikolojik kökenli de olabilir. Muhtemel nedenlere birlikte bakalım.
1 · Şeker tüketmeyi alışkanlık haline getirmiş olabilirsiniz
Hangi besini, nasıl, ne zaman, neden, ne kadar, nerede ve kiminle tükettiğiniz davranış kalıplarına dönüşebiliyor. Örneğin stresli geçen iş görüşmeleri sonrasında çikolata yiyorsanız ya da işten geç çıktığınızda cadde üzerindeki pastaneden kurabiye alıyorsanız bunlar şeker tüketme isteğinizin alışkanlığa dönüştüğünü düşündürebilir.
2 · Duygusal değişikliklerinizde şeker tüketiyor olabilirsiniz
Şeker içeren paketli ticari ürünler beynin ödül merkezini uyararak dopamin salınımını tetikliyor. Bu durum kendinizi iyi hissetmenizi sağlıyorsa da daha fazla dopamin daha fazla şeker isteği anlamına gelebiliyor.
3 · Yapay tatlandırıcıları fazla ve sık kullanıyor olabilirsiniz
Şekerden çok daha tatlı olan yapay tatlandırıcılar tat seçimlerinin süreç içinde değişmesine neden oluyor. Bu durum eskiden çok şekerli bulduğunuz bir besini şimdi tatsız ya da yavan algılamanıza neden olabiliyor. Bazı çalışmalar 2-3 hafta boyunca hiç şeker tüketmeyen bireylerde şeker aşermelerinin ortadan kalkacağını öne sürüyor.
4 · Stresinizi yönetemiyor olabilirsiniz
Stres yaşamın her anında var olmaya devam ediyorken aynı zamanda hayatta kalmamızı sağlıyor. Her bireyin yoğun strese verdiği tepki farklılaşıyor. Stres hormonlarından biri olan kortizolün şekere ve diğer tatlılara duyulan istekle bağlantılı olduğu¹ biliniyor.
5 · Yeterince uyumuyor olabilirsiniz
Çalışmalar yeterli miktarda uyumayan bireylerin tatlı, nişastalı ve tuzlu besinleri arzulama eğiliminde olduklarını¹ gösteriyor. Bu durum enerji düzeyini yükseltmeye yönelik fizyolojik bir dengeleme yöntemi olabilir.
6 · Şekerin adet semptomlarını azalttığına inanıyor olabilirsiniz
Adet dönemi toplumda yaygın olarak şeker aşermeyle ve çikolata tüketmeyle ilişkilendiriliyor. Çikolata halk arasında mutluluk hormonu olarak bilinen endorfin salgısını artırıyor olsa da adet döneminde yaşanan iştah artışını, ödemi, karın ve kas ağrılarını, halsizliği, uyku ve sindirim düzensizliğini kalıcı olarak ortadan kaldırmıyor.
Kısıtlı diyetlerin daha fazla yeme isteğine yol açtığı biliniyor. Bazı besinleri kendinize tamamen yasaklamak yerine daha küçük porsiyonlarda ve daha nadir tüketerek şeker aşermelerini azaltabilirsiniz. Doğum gününüzde 2-3 kare çikolata veya 1 dilim pasta yemeniz sağlığınıza muhtemelen zarar vermeyecektir. Ayrıca çok sevdiğiniz besinleri ayda 2-3 kez yemeniz duygu durumunuzu da iyileştirebilir.
15 dakikalık kısa bir yürüyüş iştahı kesmek için iyi bir yöntem olabilir. Yürüyüşün sizi çikolata ya da pastadan daha fazla canlandıracağı¹ ortadadır. Ayrıca enerji düzeyinizi artırmak amacıyla kısa bir uyku çekmek isteyebilirsiniz.
Uzman Diyetisyen • Şenol YILDIZ
Şeker tüketme isteğiniz günlük stres seviyenizi çok yükseltiyorsa veya fazla miktarda şeker tüketiyorsanız uzman diyetisyeninizle, psikoloğunuzla ve hekiminizle görüşün. Şeker kadar tatlı ve sağlıklı günler diliyorum.
¹healthline.com/health/food-nutrition/why-am-i-craving-sweets
0 yorum