Hücre bölünmesi, büyüme, kemik gelişimi, üreme, bağışıklığın güçlenmesi, cilt sağlığının korunması ve görme fonksiyonları üzerinde etkili olan A vitamini; ß-karoten, karotenoit ve en aktif hâli olan retinol formlarında bulunuyor.
Retinol ve retinal hayvansal kaynaklı besinlerde bulunuyorken ß-karoten bitkisel kaynaklı besinlerde yer alıyor.
A vitamini çoğunlukla ß-karoten olarak besinlerden alınıyor, karaciğerde depolanarak RBP (retinol bağlayıcı protein) aracılığı ile dolaşıma katılıyor.
A vitamini gözdeki retina tabakasında bulunan ve ışık ışınlarını tanıyan rodopsin isimli proteine bağlanarak gece görüşünü mümkün kılıyor.
1 • A vitamini hangi besinlerde bulunuyor?
- Karaciğer, balık
- Peynir, yumurta sarısı, süt
- Portakal, şeftali, kuru kayısı
- Patates, tatlı patates, havuç, kabak, brokoli
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler (tere, roka, ıspanak)
Hayvansal kaynaklı besinlerden alınan A vitamininin emilirliğinin daha yüksek olduğu biliniyor.
2 • A vitamininin günlük gereksinim miktarı ne kadar?
- 19 yaş ve üzerindeki erkekler günlük 3.000 IU (900 mcg),
- 19 yaş ve üzerindeki kadınlar günlük 2.300 IU (700 mcg),
- Gebelik döneminde günlük 2.600 IU (800 mcg) ve
- Emziklilik döneminde günlük 4.300 IU (1.300 mcg) A vitamini alınması gerekiyor.
A vitamini içeren besinleri tüketmeyen, vegan yaşayan ya da vejetaryen beslenen bireylerin A vitamini takviyesi almaları gerekebiliyor.
3 • A vitamini yetersizliğinin belirtileri neler?
- Gece körlüğü (niktalopi veya tavuk karası hastalığı)
- Göz kuruluğu (kseroftalmi)
- Bağışıklık sisteminde zayıflama
- Sık tekrarlayan üst solunum yolları enfeksiyonları, grip, nezle ve diyare (ishal)
4 • A vitamini eksikliği kimlerde görülüyor?
- Demir yetersizliği anemisi bulunan,
- Vejetaryen beslenen,
- Alkol bağımlılığı bulunan,
- Emilim bozukluğu olan,
- Çinko eksikliğinin eşlik ettiği malnütrisyonu bulunan hastalarda A vitamini eksikliği görülebiliyor.
5 • A vitamini takviyesi alırken nelere dikkat etmelisiniz?
- Amerikan Besin ve Beslenme Konseyi günlük maksimum A vitamini dozunu 10.000 IU (3.000 mcg) olarak belirliyor.
- Gereksinimden fazla miktarda A vitamini alımının osteoporoz ve akciğer kanseri riskini artırdığı biliniyor.
- Gebelerin günlük 5.000 IU (1.500 mcg) A vitamini sınırını aşmamaları gerektiği ve gebeliğin ilk trimesterinde A vitamini takviyesi almamaları gerektiği belirtiliyor.
- Hipotiroidi ile yaşayan bireylerin A vitamini takviyesi kullanmamaları gerektiği bildiriliyor.
Öte yandan fazla miktarda alınan A vitamini karaciğer hastalıklarına ve kanamalara neden olabiliyor.

A vitamini hakkında detaylı bilgi için hekiminizle, uzman diyetisyeninizle ve eczacınızla görüşün. Sağlıklı, dengeli ve keyifli günler diliyorum.
Bir yanıt yazın