Ebeveynler olarak çocuğunuzun okul hayatını önemsiyor ve başarılı olması için elinizden geleni yapıyor olabilirsiniz. Ancak unutmamanız gereken bir şey var ki okullar sosyal alanlardır. Çocuğunuz okulda sadece yeni bilgiler öğrenerek akademik ilerleme kaydetmiyor; aynı zamanda aile dışındaki başka bireylerle iletişim kurmayı, arkadaşlığı, paylaşmayı ve kendini sosyal alanda ifade etmeyi de öğreniyor.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Okul hayatı, çocuğunuzun fiziksel ve psikolojik olarak hızla geliştiği bir zaman dilimine denk geldiğinden okulda yaşanan sorunların onu etkilememesi mümkün değildir. Bu sorunlardan birisi de okullarda sıklıkla karşılaşılan akran zorbalığıdır.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Hiçbir neden olmaksızın ortaya çıkan zorbalık; tekrarlayıcı ve bilinçli şekilde  zarar verme amacını taşıyan saldırganlık olarak tanımlamıyor. Zorbalık davranışlarının;

  • dürtme, tekmeleme, vurma, eşyaya zarar verme, hırsızlık gibi fiziksel,
  • alay etme, kötü bakma, tehdit etme, cinsel yönelimi/kimliği ile ilgili dalga geçme, baskı kurma gibi sözel.
  • dedikodu yayma, izole etme, utandırma, dışlama, diğerlerini kışkırtma, başkaları önünde küçük düşürme gibi sosyal yönü de mevcuttur.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Akran zorbalığın nedeni nedir?

Bazı öğrencilerin kendilerini arkadaşları arasında üstün görmeleri ve şiddeti sorunların çözüm yolu olarak tercih etmeleri zorbalığa yol açabildiği gibi ailelerin çocukları üzerindeki baskıcı tutumları, bazı ailelerde çocuk ile ebeveyn iletişiminin zorba-kurban ilişkisi üzerinden gerçekleşmesi de zorbalığı pekiştiriyor.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Zorbalığa maruz kalmak bir çocuğu nasıl etkiler?

Stres yaratan her olay gibi zorbalıkla beraber çocuklarda;

  • baş ağrısı,
  • karın ağrısı,
  • konsantrasyon güçlükleri,
  • gerginlik,
  • uyku ve yeme ile ilgili problemler gözlemlenebiliyor.

Ayrıca okul başarısında düşüş, depresif duygudurum, sosyal anksiyete, öz saygıda düşüş, intihar riski, okul korkusu, değersizlik duyguları da ortaya çıkabiliyor.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Aileler olarak neler yapabilirsiniz?

Çocuğunuzun zorbalığa kurban veya zorba olarak karışmaması için yapabileceklerinizden bahsedelim. Öncelikle çocuklarınızın fiziksel olarak güçlü, her zaman kazanan veya popüler olması yönünde düşünce ve hayalleriniz varsa kendinizi kontrol edin, çocuğunuzun bunlara ne kadar ihtiyacı olduğunu düşünün ve bunları çocuğunuza yansıtmayın. Çocuklar sizin duygu ve düşüncelerinizden etkilenerek istenmeyen davranışlar sergileyebiliyor.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Çocuğunuz hakkında bilgi sahibi olmanın en kolay yolu onunla zaman geçirmek, onu dinlemek ve iyi ilişki kurmaktır. Böylece çocuğunuzu etkileyen durumlar, kişiler ve olaylar ile ilgili gözlem yapabilir; çocuğunuzun kimlerle nasıl arkadaşlıklar kurduğunu öğrenebilirsiniz.

Örneğin; çocuğunuza okulda onu öfkelendiren veya üzen herhangi bir şeyin olup olmadığını sorarak bu durumlarda neler yapabileceği üzerine konuşabilirsiniz.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Çocuğunuzla konuşurken bunlara dikkat edin!

İlk olarak çocuğunuzu dikkatlice dinleyin. “Arkadaşına yaptığını sana yapsam iyi olur mu?”, “Arkadaşını kızdıracak bir şey mi söyledin?” veya “Sen niye bir şey yapmadın?” gibi cümleler çocuğunuzun suçluluk, korku ve çaresizlik hissetmesine yol açabilir. Bu nedenle yargılamadan sadece dinleyin.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Zorbalık yapması veya bu zorbalığa maruz kalması onun çocuk olduğu gerçeğini değiştirmediğinden çocuğunuzun duygularını anlamaya çalışın. Sakin kalmanız önemlidir. Daha sonra zorbalığın nasıl ve nerede meydana geldiğini öğrenebilirsiniz.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Özellikle zorbalığa maruz kalan çocuklar zorbalığı hak ettiğini ve hatalı olduğunu düşünebiliyor. Onu yargılamadan işbirliği içinde olayı adım adım irdeleyerek suçlu hissettiği yeri ifade etmesini sağlayın. Onun bir suçu olmadığını, değerli ve yeterli olduğunu hissettirin.

çocuk, okul, okul fobisi, okula gitmek istemiyor, psikolog, çocuk psikolojisi

Olaya hâkim olduktan sonra tek başınıza müdahalede bulunmayın. Bu sürece okul yönetimini ve öğretmenleri katmak önemlidir. Öğretmenler veya okuldaki herhangi bir personel bu durumdan haberdar olmayabilir. Paylaşmaktan ve yardım istemekten çekinmeyin. Okulun zorbalık ile ilgili müdahalesinin ve çözüm stratejisinin bir parçası olun.

Çocuğunuza duyguların işlevsel şekilde ifade edilmesi ve çatışma çözme konusunda model olun, şiddetin ve saldırganlığın uygun bir iletişim şekli olmadığı mesajını verin; zorbalığa maruz kalması durumunda neler yapabileceği ile ilgili alanında uzman bir psikolog ile birlikte plan oluşturun; öğretmenler ve yöneticilerle iletişimde kalarak gerekirse zorbalık konusunda eğitimlerin ve farkındalık faaliyetlerinin düzenlenmesinde görev alabilirsiniz.

2.670 kez okundu

Uzman Psikolog Cenk Umur

2013 yılında Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun olan Cenk Umur, Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü'nde görev yapıyor. Psikolog Cenk Umur, doktora eğitimine Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde devam ediyor.

1 yorum

Disleksi’yi fark etmek neden önemlidir? – Momentum · 30 Mart 2020 19:51 tarihinde

[…] Özgül Öğrenme Güçlüğü varsa; okulda diğer öğrencilerin zorbalığına maruz kalabilir ve dışlanabilir, arkadaşlarından daha başarısız olduğu için kendisini […]

Bir yanıt yazın

Avatar placeholder

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir