Bilişsel ve psikomotor becerileri bozan alkol sürücülük davranışlarını olumsuz etkiliyor. Bu nedenle alkol miktarının artmasıyla kazaya yapma riski de artıyor.

yol, trafik, araba, çevre, şehir, gürültü, araç, sürücü, şoför, stres

Trafikte uyumlu ve sağlıklı şekilde araç kullanmanız için gerekli olan bilişsel ve psikomotor beceriler;

  • dikkat,
  • algı,
  • bellek (hafıza),
  • muhakeme (karar verme),
  • tepki hızı (reaksiyon zamanı) gibi süreçlerden oluşuyor.

trafik araba, kadın, yol, araç, ulaşım, sürücü, iş

Dikkat

Dikkat zihninizden, bedeninizden ve çevrenizden gelen uyaranlardan en gerekli olana yoğunlaşma becerisidir. Hem yol durumuna hem de gerekli hâllerde trafik işaretlerine ve levhalarına odaklanmanızı sağlayan dikkat beceriniz 0,40 ve 0,50 promil alkol arasında bozulmaya başlıyor.

trafik, levha, trafik lambası, kırmızı ışık, sarı ışık, dur, izin, geç, kural

Algı

Algı duyu organlarınızdan gelen bilgileri şekillendirme, düzenleme ve anlamlandırma becerisi olarak tanımlanıyor. İçinde bulunduğunuz aracın hızını, yönünü ve diğer araçlara göre mesafesini değerlendirmenize yardımcı olan algı beceriniz 0,20 ve 0,40 promil alkolden itibaren sekteye uğruyor.

yol, ışık, hız, trafik, gece, gidiş, geliş, dönüş, kalabalık

Bellek

Bilgiyi depolama, işleme ve geri çağırma becerisi olan bellek araç kullanırken büyük öneme sahiptir. Aracı nasıl kullanacağınız, trafik işaretlerinin anlamları ve gideceğiniz yolların tarifi gibi birçok bilgi belleğinizde depolanıyor. Tükettiğiniz alkol miktarının artmasıyla bu bilgileri hatırlamanız giderek zorlaşıyor.

yol, araba, navigasyon, yol tarifi, trafik, unut, hatırla

Muhakeme

Muhakeme elinizdeki bilgileri değerlendirme, bütünleştirme ve bunların sonunda karara varma becerinizdir.

  • Öndeki aracı sollamanızın uygun olup olmadığına,
  • viraja hangi hızla gireceğinize,
  • alkollüyken araba sürüp sürmeyeceğinize karar verirken kullandığınız muhakeme beceriniz 0,40 ve 0,80 promil değerleri arasında bozulmaya başlıyor.

yol, yön, yöntem, sol, işaret, levha, teşvik, ipucu, çöl, sıcak, kaktüs

Tepki hızı

Bir uyaranın ortaya çıkması ile o uyarana tepki vermeniz arasındaki zaman olarak tanımlanan tepki hızı araç kullanırken hayati bir önem taşıyor. Önünüze çıkan bir nesneyi  görür görmez  frene basabilmeniz veya acil bir durumda ani manevra yapabilmeniz için tepki hızınızın yüksek olması gerekiyor. Tepki hızınız 0,20 promil gibi düşük değerlerde bile yavaşlıyor.

yol, yaya, yaya yolu, trafik, sürücü, araba, araç, insan, kalabalık, yoğun, sıcak, güneş

Alkolün çok düşük dozlardan itibaren bilişsel ve psikomotor becerileri olumsuz etkilediği biliniyor. Alkol tükettiğinizde sürücülük davranışlarınızı yanlış değerlendirme ihtimaliniz artıyor. Alkollüyken araç kullandığınızda;

  • yeterince hızlı sürmediğinizi,
  • alkolsüz halinizden çok daha iyi sürdüğünüzü,
  • kaza yapma riskinizin düşük olduğunu,
  • sarhoş olmadığınız için bir sorun olmayacağını düşünebiliyorsunuz.

Bu hatalı düşüncelerle araç kullandığınızda kendinizin ve diğerlerinin güvenliğini tehlikeye atmış oluyorsunuz.

araba, araç, trafik, köpek, hız, sürücü

Alkol kullanıp kullanmamak sizin tercihinizken alkollüyken araç kullanmanız hem sizi hem de diğer kişileri ilgilendiren bir sorun haline geliyor. Bu nedenle alkol tüketeceğiniz zamanlar için ulaşımınızı sağlayacağınız alternatifleri planlamanızı öneriyorum.

835 kez okundu

Uzman Psikolog Cenk Umur

2013 yılında Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun olan Cenk Umur, Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü'nde görev yapıyor. Psikolog Cenk Umur, doktora eğitimine Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde devam ediyor.

0 yorum

Bir yanıt yazın

Avatar placeholder

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir