Tıbbi ismi obezite olan şişmanlık vücutta aşırı ve anormal yağ birikmesi şeklinde tanımlanıyor. Obezitenin tespit edilmesinde yaygın olarak beden kütle indeksi hesaplaması kullanılıyor. Şişmanlığın tıbbi tanımı onu matematiksel bir hesaplamaya indirgiyor ancak şişman bireylerin yaşadıkları sorunlar fazla yağa sahip olmakla sınırlı kalmıyor. Şişmanlar toplumsal yaşamda birçok önyargıya ve dışlanmaya maruz Devamı…
Analoji, iki varlık arasındaki benzerliklerden yola çıkarak akıl yürütmeye deniyor. Benzeşim ve temsil gibi anlamlara gelen analoji felsefe, sosyoloji, psikoloji, matematik, biyoloji ve İslam Hukuku gibi alanlarda kullanılıyor. Analojik akıl yürütme aralarında benzerlik olan iki varlığın diğer özelliklerinin de benzer olduğu varsayımına dayanıyor. Kan dolaşımının şehir trafiğine, kalbin pompaya ve gözün Devamı…
Bilişsel önyargılarımızdan biri olan demirleme etkisi (anchoring bias) alışveriş başta olmak üzere birçok davranışımızı etkiliyor. Kabaca, ilk duyduğumuz bilginin doğruluğuna inanmamız olarak tanımlayabileceğimiz demirleme etkisi temel eğilimlerimizden biri olduğu için reklamlarda ve pazarlama yöntemlerinde yaygın şekilde kullanılıyor. Birkaç örnek üzerinden ilerleyebiliriz. Çevrim içi alışveriş sitelerinde indirimde olduğunu gördüğümüz bir ürünün Devamı…
Kolektif bilinçdışı kavramı ilk olarak psikanalist Carl Gustav Jung tarafından kullanılıyor. Sigmund Freud ile çalışan ve onun düşüncelerini savunan Jung zamanla bilinçdışı zihin hakkındaki düşünceleri de dahil olmak üzere psikolojinin temel ilkelerinde fikir ayrılığı yaşıyor. Freud bilinçdışının kişisel deneyimlerimizin ürünü olduğunu savunuyorken Jung bilinçdışının insanlığın geçmişteki kolektif deneyimlerinden miras kaldığına inanıyor. Devamı…
Alturizm ve diğerkâmlık olarak da adlandırılan özgecilik; karşılığında hiçbir şey beklemeden, bazen risk alarak ve bedel ödeyerek fedakârlık yapmamızı ifade ediyor. Özgeci davranışları çevremizde gözlemleyebiliyoruz. Buz tutmuş suya atlayarak boğulan birini kurtarmaya çalışan kahraman, mahsur kalan bir çocuğu balkon demirlerine tırmanarak kurtaran genç, tüm mal varlığını bir vakfa bağışlayan hayırsever Devamı…
Narsistik kişilik bozukluğunun ne olduğundan Narsist biriyle mi yaşıyorsunuz? yazımda bahsetmiştim. Aslında burada bahsi geçen kişilik bozukluğu kriterleri, psikopatoloji literatüründe büyüklenmeci narsisizm olarak ifade edilen narsizmi tanımlıyor. Büyüklenmeci tipin yanısıra gizli (kırılgan) narsizm de bu kişilik bozukluğunun özelliklerini barındırıyor ancak gizli narsistler büyüklenmeci narsistlerden farklı olarak kişilik özelliklerinin çoğunu gizliyor. Gizli Devamı…
Evrim teorisi fiziksel ve biyolojik özelliklerinizin atalarınızın karşılaştığı zorluklar ve etkiler ile şekillenerek bizlere aktarıldığını öne sürüyor. Evrimsel psikolojiye göre bilişsel ve davranışsal özelliklerimiz de bu şekilde nesilden nesile aktarılıyor. Evrimsel psikolojiye göre zihnimiz ve davranışlarımız rastgele değil; doğanın ilkeleri doğrultusunda belli bir amaca hizmet edecek şekilde oluşuyor. Burada evrim Devamı…
2022 yılını acısıyla tatlısıyla geride bırakmaya hazırlanıyoruz. Bu yıl beslenme & diyetetik, psikoloji, fizyoterapi & rehabilitasyon alanlarına ilişkin en çok neleri konuştuk, yıl bitmeden hatırlayalım istedik. Keyifli okumalar! 27 Aralık 2021 ila 26 Aralık 2022 tarihlerini kapsayan verileri Google Analytics üzerinden derledik. İçeriklerin 2022 yılında gerçekleşen okunma sayıları, toplam okunma sayılarının Devamı…
Çeşitli ruhsal hastalıklardan oluşan bir grubu kapsayan somatoform bozukluklar, belirsiz bedensel rahatsızlıkları ifade ediyor. Burada sözü edilen belirsizlik kavramı, tıbbi muayeneye sonucu mevcut rahatsızlığı açıklayabilecek herhangi bir bedensel sebebe rastlanılmamış olunmasını ifade ediyor. Sırt, karın, baş veya eklemler gibi çeşitli uzuvlarda ağrıların yanı sıra solunum güçlüğü, baş dönmesi, kalp rahatsızlıkları, Devamı…
Ağrı bozukluğu diğer adıyla psikojenik ağrı terimi; fizyolojik bir nedeni ve açıklaması olmayan, istemli olarak kontrol edilemeyen ve psikolojik nedenler sonucu ortaya çıkan ağrılar için kullanılıyor. 30-40 yaşlarında başlayan ve çoğunlukla kadınlarda görülen ağrı bozukluğuna depresyon, anksiyete bozuklukları, somatoform bozukluklar ve cinsel ağrı bozuklukları eşlik edebiliyor. Ağrı bozukluğuna sahip olanlar yaşadıkları Devamı…
Psikolojik dayanıklılık zorlayıcı olaylara karşı esnek kalabilme, değişikliklere uyum sağlayabilme ve yoğun duygulardan sonra toparlanabilme becerilerinizi ifade ediyor. Stres yönetimini de kapsayan psikolojik dayanıklılık düşüncelerinizi kontrol etmenizi ya da olumlu düşünmeye çalışmanızı gerektirmiyor. Olumlu düşünmeye çalışmak zorlukları çoğunlukla görmezden gelmenize neden oluyor. Psikolojik dayanıklılığınızın yüksek olması duygularından etkilenmeyen ve olaylara Devamı…
Aileniz, arkadaşlarınız veya partneriniz tarafınızdan manipüle edilmeniz olarak tanımlanan gaslighting psikolojik ve sosyal bir şiddet türüdür. Sizi kontrol etmeyi ve ilişkinizde üstünlük sağlamayı amaçladığı için gaslighting uygulayan kişi sizin bakış açınızı devre dışı bırakıyor ve kendinize güvenmenizi engelliyor. Böylece ilişkinizdeki tek, güvenilir ve doğru kaynak o kişi oluyor. Birçok gaslighting Devamı…
İngilizcesi acceptance and commitment therapy olan kabul ve kararlılık terapisi genellikle ACT olarak kısaltılıyor. ACT geleneksel davranışçı terapi ve bilişsel davranışçı terapi yöntemlerini içinde barındırıyor. 1980’lerde Nevada Üniversitesi’nde profesör olan psikolog Steven C. Hayes tarafından geliştirilen ACT’nin yöntemleri duyguları inkar etmemeye, zorlukları kabul etmeye ve davranışlarda gerekli değişiklikler yapmaya odaklanıyor. Bu yönüyle Devamı…