Bilişsel ve sosyal yeteneklerin bir bütünü olan zekânın kaynağının ne olduğu hep merak konusu olmuştur. Ne kadar zeki olacağımızı ebeveynlerimizden aldığımız genler mi yoksa çevresel faktörler mi belirliyor? Yapılan araştırmalar, hem genetik hem de çevresel faktörlerin zekânın gelişiminde etkili olduğunu gösteriyor. İkizler üzerinde gerçekleştirilen çalışmalara göre zekâ %40-80 oranında genetik Devamı…
Zekâ testleri ne kadar zeki olduğumuzu öğrenmekten ziyade; zihinsel-motor geriliğin saptanması, bilişsel potansiyelin anlaşılması veya gelişimsel bozukluklarının tespiti gibi amaçlar için kullanılıyor. Yaygın olarak kullanılan zeka testleri Wechsler Zekâ Testleri (okul öncesi, çocuk, yetişkin) Bilişsel Değerlendirme Sistemi (CAS) Bataryası Stanford-Binet Zekâ Ölçeği Leither Testi Pass Bilişsel Müdahale Programı Cattell Zekâ Devamı…
Zekânın ne olduğu ile ilgili hepimizin bir fikri var. Bu nedenle çevremizdeki bazı kişileri zeki olarak tanımlarız: Sınav notları iyi olan bir öğrenci Aritmetik işlemleri iyi yapan bir çocuk Düzgün konuşan ve iyi iletişim kuran bir genç Girişken davranışlarıyla işini büyüten bir esnaf Genel kültür hakkında çokça bilgi sahibi olan Devamı…
Pişmanlık, geçmişteki davranışlarımızdan memnun olmadığımızda ortaya çıkan bir duygudur. Gerçekleştirdiğimiz ya da gerçekleştirmediğimiz eylemlerden dolayı pişmanlık yaşayabiliyoruz. Keşke yapmasaydım / yapsaydım. Yapılan araştırmalara göre; kısa vadede yaptıklarımızdan, uzun vadede ise yapmadıklarımızdan daha çok pişmanlık duyuyoruz. Kısa vadede: “Keşke ona gerçeği söylemeseydim.” Uzun vadede: “Keşke ona gerçeği söyleseydim.” Utanç, suçluluk ve Devamı…
Kuşaklarla ilgili ilk kuramın Sosyolog Karl Mannheim tarafından 1928 yılında ortaya atıldığı düşünülüyor. Ancak günümüzdeki kuşak sınıflandırmaları İnglehart, Strauss ve Howe’un yazılarıyla şekillenmeye başlıyor.¹ Kuşak kuramlarına göre toplumsal olaylar ve değişmeler bireylerin tutum, düşünce ve davranışlarını etkilediğinden aynı dönemde doğan ve gelişen bireyler özellikleri bakımından benzerlik gösterirler. Kuramcılar arasında kuşakların Devamı…
Panik bozukluk, beklenmedik biçimde ve ani olarak ortaya çıkan panik atağının hatalı şekilde yorumlanmasıyla gelişen bir kaygı bozukluğudur. Panik bozukluğa sahip kişiler; panik ataklarının tekrarlanacağını düşünürler (beklenti anksiyetesi), bedenlerindeki en küçük değişikliğe aşırı derecede odaklanırlar, atakların belirtilerini ve sonucunu katastrofik (felaketleştirici) biçimde yorumlarlar. Tüm bunlar yoğun kaygı uyandırmaya başlar ve Devamı…
Şekerin zararlı olduğunu düşündüğünüz hâlde çikolata, pasta ve baklava gibi şekerli besinleri tüketmekten vazgeçemiyor olabilirsiniz. Hatta şekerli besinlere karşı koymak size imkânsız geliyor olabilir. Bu durumda şekerin bağımlılık yaptığını söyleyebilir miyiz? Ödül mekanizması Beynimizin ventral tegmental alan isimli ödül mekanizması, hangi davranışı tekrar edeceğimizi belirliyor. Buna bağlı olarak bize haz Devamı…
Panik atağı; ani ve beklenmedik şekilde başlayan, makul bir sebebi olmayan, şiddetli ve bunaltıcı bir korku nöbetidir. Yaklaşık olarak 10-30 dakika boyunca devam eden panik atağı kendiliğinden geçer. Ancak bu nöbeti yaşayan kişiler genellikle bir sağlık kuruluşuna başvurur. Sağlık kuruluşuna başvurulmasının sebebi aşağıdaki panik atağı belirtileridir: Çarpıntı ve kalbin hızlı Devamı…
Dopamin ve serotonin, sinir hücreleri arasında iletişimi sağlayan kimyasallardan ikisidir. Genel olarak; iyimserlik hali, mutluluk, hayattan zevk alma, motivasyon ve neşe ile ilişkilidirler. Şimdi gelin, bu kimyasalların salınımını doğal şekilde artırmanın yollarına bakalım. 1.745 kez okundu
Kıskançlık duygusu, önem verdiğiniz bir kişinin ilgisini ve sevgisini kaybetme ihtimaliniz olduğunu düşündüğünüzde ortaya çıkar. Yakın ilişkilerinizde yoğun şekilde hissedebileceğiniz kıskançlık, çok güçlü ve zorlayıcı olabilir. Kıskançlık tek başına bir duygu değil, karmaşık duygular ve tepkiler bütünü olduğundan kıskandığınızda; öfke, kaygı, üzüntü gibi temel duyguları farklı seviyelerde hissedersiniz. Kıskançlığın nedeni Devamı…
Yansıtma kendi duygu, düşünce ve arzularımızı karşımızdaki kişiye yüklememizdir. Başarısız olan bir öğrencinin, düşük ders notlarının sebebini öğretmeninde araması yansıtma örneğidir. Bu savunma mekanizmasını genellikle bastırma ve inkâr mümkün olmadığında kullanırız. Bastıramayacağı veya inkâr edemeyeceği kadar yoğun değersizlik hissi yaşayan bir kişi, “Herkes beni küçümsüyor! Bana hep yukarıdan bakıyorlar.” düşüncesiyle Devamı…
Stresin, değişikliklere uyum sağlamak için verdiğimiz bir tepki olduğunu ve vücudumuzun alarm sistemini harekete geçirerek birçok belirti ortaya çıkardığını Stres nedir? adlı yazımda anlatmıştım. Söz konusu stres belirtilerini ise dört başlık altında toplayabiliriz. Vücudumuzun harekete geçmesini sağlayan fiziksel belirtiler, stres kaynağı ortadan kalktığında zamanla azalır. Karşılaştığı sorunu çözmeye çalışan zihnimiz, Devamı…
İnkâr, egomuzu tehdit eden bir gerçeği görmezden gelmemiz veya yok saymamızdır. İnkâr yoluyla söz konusu gerçeğin vereceği rahatsızlık hissinden uzaklaşmış oluruz. Bu savunma mekanizmasının örneğini çocuklarda gözlemleyebiliriz. Elma isteyen bir çocuğa: “Elmamız kalmadı, hepsini yedik.” dediğinizde, çocuktan “Hayır, elma kaldı! Hepsini yemedik.” tepkisini alabilirsiniz. Bu basit bir inkâr örneğidir. İnkâr, Devamı…