Cam tavan terimi, bir kurum veya şirketin hiyerarşisi içinde yükselmek isteyen nitelikli bir kişinin, çoğunlukla cinsiyetçilik ve ırkçılığa dayalı ayrımcılık nedeniyle daha düşük bir seviyede tutulmasını ifade ediyor. Cam tavana kadınlar ve bazı azınlıklar daha çok maruz kalıyor. Aslında bu kişilerin yükselmesinin önünde gerçek ve resmi engeller bulunmadığı gibi bu Devamı…
Sosyal psikolojinin önemli kavramlarından biri olan ayla etkisi, dilimize İngilizce’deki halo effect teriminden çevrilmiştir. Ayla (hale, hare) kelimesi ayın ve bazı yıldızların etrafında görülen ışık halkası, nur dairesi anlamına geliyor. Ayla etkisi, bir kişinin bildiğimiz özelliği üzerinden onun diğer özellikleri hakkında genel bir değerlendirme yapmamız olarak tanımlanıyor. Karşımızdaki kişiyi iyi biri Devamı…
Beraber yaşadığınız kişi, sevgi gösterdiğiniz ve ilişkinize emek harcadığınız halde duygularınızı görmezden geliyor, kendini hayatın merkezine koyuyor ve sizden sürekli övgü bekliyorsa narsistik kişilik bozukluğuna sahip olabilir. Narsistler kendileriyle ilgili hiçbir şeyi yanlış veya eleştirilebilir bulmuyorlar. Onlara göre hayatta yolunda gitmeyen bir şey varsa sizle, diğerleriyle ve kıskanç insanlarla ilgilidir. Devamı…
Paranoya aşırı endişe ve korkunun eşlik ettiği akıl dışı düşünce olarak tanımlanıyor. Paranoyak düşünceleriniz varsa sebepsiz yere herkesten şüphelenirsiniz ve kimseye güven duymazsınız. Paranoyalarınız sebebiyle çevrenizdekilerin sadakatinden kuşku duyuyorsanız, bazı bilgilerin sizin aleyhinizde kullanılacağını düşünüyorsanız, tehdit içermeyen davranışları hakaret ve saldırı olarak algılıyorsanız paranoid kişilik bozukluğuna sahip olabilirsiniz. Paranoid kişilik Devamı…
Yaşamınız ilgili önemli kararlarda ebeveynlerinize, eşinize, arkadaşlarınıza veya çevrenizdeki diğer kişilere danışıyor ve yalnız kaldığınızda çok mutsuz oluyorsanız bağımlı kişilik bozukluğuna sahip olabilirsiniz. Bağımlı kişilik bozukluğunuz varsa diğerlerine aşırı bağımlı hissedersiniz. Küçük kararlar alırken bile başkalarından tavsiye ve onay istersiniz. Özgüven eksikliğiniz sebebiyle kendi başınıza bir işe başlama ve bitirmede Devamı…
İnsanları birbirinden ayıran özelliklerin bütünü olan kişilik bebeklik ve çocukluk dönemlerinden itibaren şekillenmeye başlıyor. Bazı kişiler yaşamlarının bu erken dönemlerinde esnek olmayan, sağlıksız ve uyumsuz düşünme şekli ve davranışlar geliştirebiliyorlar. Bu durum kişilik bozukluğu olarak tanımlanıyor. Kişilik bozukları çocukluk dönemindeki yaşantılardan kaynaklansa da çoğunlukla ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde ortaya Devamı…
Kişiliği ele aldığım yazımda bahsettiğim gibi kişilik hakkında bir şeyler bilmek insanlar ile ilgili öngörülerde bulunmayı kolaylaştırabiliyor. Kişiliği değerlendiren araçlar da psikolojik bozukluklardan işe alım süreçlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılabiliyor. Psikologların kişiliği ölçmek için kullandıkları değerlendirme araçları dört başlık altında toplanabiliyor: Bireysel görüşme Gözlem Objektif testler Projektif testler Bireysel Devamı…
Halk arasında yaygın kullanılan bir tamlama olan aşağılık kompleksini daha iyi anlamak için Alfred Adler‘in (1870-1937) kuramına göz atmak gerekiyor. Adler’e göre biz, aşağılık duygusuyla dünyaya geliyoruz. Yetersiz ve savunmasız olarak doğduğumuz için oluşan aşağılık duygumuz, yetişkinlerle etkileşime girdikçe artmaya başlıyor. Biz bu aşağılık duygusuyla birlikte zayıf yönlerimizin üstesinden gelmeye çalışıyoruz. Devamı…
100 ülke arasında gerçekleştirilen anket çalışmasında¹ Türkiye’nin, Avrupa’nın en sinirli ülkesi olduğu ortaya çıktı. Dünya genelinde ise Lübnan % 49 ile birinci, Türkiye % 48 ile ikinci oldu. Bu iki ülkeyi, Ermenistan ve Irak % 46, Afganistan %41 ile takip etti. İlk olarak belirtmek istiyorum ki yapılan anket çalışması nitel Devamı…
Televizyon programlarında ve filmlerde karşılaştığımız yalan makinesi (poligraf), kişinin doğru söyleyip söylemediğini fizyolojik tepkileri üzerinden tespit etmeyi amaçlıyor. Yalan söyleyen kişinin stres düzeyinin arttığı varsayımına dayanan yalan makinesi, sorgulamalar esnasında kalp hızı, kalp basıncı, solunum ve deri iletkenliği gibi göstergeleri ölçüyor. Çoğu psikolog ve araştırmacı yalan makinesinin güvenilir olmadığını ifade Devamı…
Kitle psikolojisi, bireylerin duygularıyla hareket ederek ortak davranış sergilemeleri olarak tanımlanıyor. Bu duruma çoğunluk psikolojisi veya sürü psikolojisi de deniyor. Kitle psikolojisine göre hareket eden bireyler, tek başlarına yapmayacakları eylemleri gerçekleştiriyorlar. Yoğun duygular barındıran bu eylemler şiddet içerebiliyor. Linç, gösteri ve vandalizm gibi eylemler kitle psikolojisiyle gerçekleştiriliyor. Bireyler içinde bulundukları Devamı…
Eşcinsellik, yaygın görülmediği ve üremeye yönelik olmayan cinsel davranışlar içerdiği için tıp otoriteleri tarafından uzun yıllardır hastalık olarak tanımlanmıştır. Hastalık olarak görüldüğü dönemlerde cinsel yönelimlerini değiştirmek veya bastırmak için eşcinsellere; beyin cerrahisi, ilaç tedavileri, işkence niteliğinde davranış değişikliği yöntemleri uygulanmıştır. Uzun yıllar devam eden bu uygulamalar cinsel yönelimin değişmesini sağlamadığı Devamı…
Lezbiyen, gey, biseksüel, trans ve interseks kelimelerinden oluşan LGBTİ kısaltması cinsel yönelim ve kimlikleri ifade etmek için kullanılıyor. Cinsel yönelim, herhangi bir cinsiyetten birine duyulan duygusal ve cinsel çekim olarak tanımlanıyor. Kendi cinsiyetinden birine ilgi duyan, başka bir ifadeyle eşcinsel (homoseksüel) olan kadınlara lezbiyen, erkeklere gey ve her iki cinsiyete yönelik Devamı…