Dünya nüfusunun artması ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi, alternatif besinlerin ve protein kaynaklarının araştırılmasını gerektiriyor.
Alternatif protein kaynağı olarak yenilebilir böcekler1
Deniz yosunları, böcekler ve GDO (genetiği değiştirilmiş organizma) içeren gıdaların yanında bitki bazlı ve hücre bazlı (in vitro) etler, alternatif protein kaynakları2 olarak öne çıkıyor.
Bitki bazlı etten üretilen köfteler3
Bitki bazlı et
Patates ve buğday gibi bitkisel besinlere katkı maddeleri eklenerek üretilen bitki bazlı etler, görünüm ve lezzet açısından geleneksel ete benziyor.
Hücre bazlı et (temiz et)
Hayvanların kas dokularından alınan örneklerin üç boyutlu yazıcılarda4 çoğaltılması yoluyla hücre bazlı etler üretiliyor. 2040 yılında tüketilen etlerin %60’ının hücre bazlı olarak üretileceği5 tahmin ediliyor.
Geleneksel et üretimi sera gazlarının artışına, ormanların zarar görmesine ve tarım arazilerinin aşırı kullanımına neden oluyor. Hücre bazlı et üretiminin bu zararlı etkileri ortadan kaldıracağına, hayvansal kaynaklı hastalık risklerini azaltacağına, güvenli ve sağlıklı et üretimi sağlayacağına1 inanılıyor.
Hücre bazlı etin doğal besin olarak görülmemesi, tüketiciler tarafından tercih edilmeme olasılığı, üretim maliyetinin yüksek olması ve ahlaki endişeler bu etin üretilmesini ve yaygınlaşmasını1 önleyebilir.
Uzman Diyetisyen • Şenol YILDIZ
Bu etlerin insan sağlığı üzerindeki etkilerinin bilimsel açıdan netleştirilerek etiketlerinde bitki bazlı veya hücre bazlı et olduklarının açık biçimde yer alması önemsenmelidir. Konuya ilişkin gelişmeleri heyecanla bekliyorum. Sağlıkla kalın.
1Oplov, optolov.ru/tr/santehnika/vyzhivanie-v-taige-sedobnye-nasekomye-kakih-nasekomyh-mozhno-est.html 2Sürek, E., Uzun, P. (2020). Geleceğin alternatif protein kaynağı: yapay et. Akademik Gıda 18(2), (2020) 209-216, DOI: 10.24323/akademik-gida.758840 3Stanford Üniversitesi, med.stanford.edu/news/all-news/2020/08/plant-based-meat-versus-animal-meat.html 4Euronews, tr.euronews.com/2019/06/19/rapor-2040-yilinda-etlerin-yuzde-60-hayvanlardan-gelmeyecek 5İndigo Dergisi, indigodergisi.com/2019/06/kultur-eti-nedir-2040-yilinda-yiyecegimiz-et-hayvan-eti-olmayacak
0 yorum