Birbirine bağlı uzun karbon atomlarından (alifatik) oluşan ve karboksilik asit içeren (-COOH) moleküller yağ asidi olarak tanımlanıyor. Karbon atomlarının hepsi tek bağla birbirine bağlıysa doymuş yağ, zincirlerde çift bağlar varsa doymamış yağ olarak nitelendiriliyor. Bununla beraber yağ asitleri uzunluklarına göre de sınıflandırılıyor: Kısa zincirli yağ asitleri: Alifatik zincirde 5 ya Devamı…
Omega-3 yağ asitleri kalp sağlığının korunmasında ve iyileştirilmesinde önemli bir besin ögesidir. Omega-3 yağ asitlerinin α-linolenik asit (ALA), EPA (eikosa pentaenoikasit) ve DHA (dokosa hekzaenoikasit) formları insan fizyolojisi ve beslenmesinde önemli bir yer alıyor. Bunlar insan vücudunda sentezlenemediği için besinler yoluyla vücuda alınmaları gerekiyor. EPA ve DHA’nın asıl kaynağı balıklardır. Devamı…
Beyin gelişimi en fazla gebelik ve bebeklik dönemlerinde gerçekleşiyor. Bu gelişim için de besin ögelerinin yeterli alımı çok önemli. Yetersiz alım bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkiliyor. Bu nedenle gebelik ve bebeklik dönemlerinde takviyeler yapılması gerekiyor. Beyin dokusu için esansiyel yağ asitlerinin alımı çok önemli fakat bu yağ asitleri vücutta sentezlenemediği Devamı…
Vücutta üretilememeleri nedeniyle elzem yağ asidi olarak adlandırılan omega 3 yağ asitleri, EPA (eikosa penta enoik asit) ve DHA (dokosa heksa enoik asit) ismi verilen yağ asitlerinden oluşuyor. 1 • Omega 3 yağ asitlerinin görevleri nelerdir? Sinir hücrelerinin fosfolipit yapılarında bulunan omega 3’ün (DHA), öğrenme ve hafıza ile bağlantılı olduğu Devamı…
Ayçiçeği bitkisinin çekirdeklerinden elde edilen ayçiçek yağı %66 oranında çoklu doymamış yağ asidi, %21 tekli doymamış yağ asidi ve %13 doymuş yağ asidi içeriyor. Ayçiçek yağının E vitamini içeriğinin ve çoklu doymamış yağ asidi oranının son derece yüksek olduğu biliniyor. Her ne kadar sağlıklı bir pişirme yöntemi olmasa da kızartmalarda ayçiçek Devamı…
Kolzanın ıslahı sonucu elde edilen kanola yağı erüsik asit ve glukosinolat gibi vücuda zararlı etkileri bulunan bileşenler içeren kanola bitkisinden (Brassica napus) elde ediliyor. Kolzada bulunan zararlı bileşenler bitkinin yağına geçmiyor. Bu nedenle kanola yağı besin olarak kullanılabiliyor. Kanola yağı %62 oranında tekli doymamış yağ asidi, %32 oranında çoklu doymamış yağ Devamı…
Konjuge linoleik asidin baş harflerinden oluşan CLA, çift bağlı çoklu doymamış yağları ifade ediyor. İnsan vücudunda üretilemeyen CLA’lar trans yağların doğal formları olarak biliniyor. Hayvanların bağırsaklarında bulunan bakteriler, linoleik asidi CLA’ya dönüştürüyor. Hayvanların kas ve meme dokularında depolanan CLA şu besinlerde bulunuyor: tam yağlı süt, çedar peyniri ve diğer süt Devamı…
Yüksek sıcaklıkta hidrojen gazına maruz bırakılan gıdaların içerdiği yağların kimyasal yapısı değişiyor. Bu yağ asitleri cis formundan trans formuna geçiyor. Kimyasal açıdan doğal formu bozulan yağ asitleri trans yağ olarak ifade ediliyor. Paketli ticari ürünlerin tamamına yakını az ya da çok trans yağ içeriyor. Trans yağlar koroner kalp hastalığı riskini Devamı…
Enerji veren besin ögelerinden biri olan yağların birim miktarı (bir gramı) 9 kilokalori enerji sağlıyor. Sağlıklı beslenmede diyet enerjisinin %25-40’ını karşılayacak miktarlarda yağ tüketilmesi gerektiği biliniyor. Yağlar yağ asitlerinden ve gliserolden oluşuyor. Doymuş yağ asitleri ve tekli doymamış yağ asitleri vücut tarafından sentezleniyor. Elzem yağ asidi olan çoklu doymamış yağ Devamı…
Vücuttaki tüm hücrelerde bulunan kolesterol; yaşamsal öneme sahip, yağ benzeri biyokimyasal bir maddedir. 1 · Kolesterol ne işe yarıyor? Hücre zarına katılıyor. D vitamini üretmesini sağlıyor. Yağ sindiriminde görev alan safranın sentezlenmesinde kullanılıyor. Testosteron, östrojen ve kortizol gibi hormonlar, kolesterol varlığında üretilebiliyor. 2 · Kolesterol çeşitleri neler? LDL-kolesterol: Kötü huylu Devamı…
Tereyağında bulunan süt yağlarından suyun, süt proteinlerinin ve şekerin uzaklaştırılması ile elde edilen yağa ghee ismi veriliyor. 1 • Ghee ile sadeyağ aynı besin mi? Osmanlı Türkçesinde revgân-ı sâde ismi ile bilinen ghee, günümüzde sade yağ veya klarife tereyağı olarak biliniyor. 2 • Ghee nasıl üretiliyor? Eritilen tereyağının bileşenlerine ayrılması sonucunda Devamı…
Yüksek oranda tekli doymamış yağ asidi içeren zeytinyağının oleik asit açısından da zengin bir besin olduğu biliniyor. Zeytinyağı %77 oranında tekli doymamış yağ asidi, %14 oranında doymuş yağ asidi ve %9 oranında çoklu doymamış yağ asidi içeriyor. İçerdiği oleik asit ve bitkisel steroller nedeniyle zeytinyağı, kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyor. Devamı…
Fındık yağı; %82 oranında tekli doymamış yağ asidi, %10 oranında çoklu doymamış yağ asidi ve %8 oranında doymuş yağ asidi içeriyor. Fındık yağının oleik asit içeriği, zeytin yağında olduğu kadar yüksektir. Ayrıca fındık yağı; A, E, B1, B2, B6 vitaminleri ve kalsiyum bakımından zengin bir besindir. Yağlar hakkında geniş bilgi Devamı…