Bu bölümde Psikolog Cenk Umur tarafından kanıta dayalı ve güncel bilgiler ışığında hazırlanan psikoloji içeriklerini bulacaksınız.
Çocukluk anılarınızı hatırlamaya çalışın. En erken çocukluk anınız nedir ve o anının ne kadarını hatırlayabiliyorsunuz? Büyük olasılıkla tam olarak senaryolaştıramadığınız ve fotoğraf karesi gibi gözünüzün önünde canlanan birkaç anı hatırlıyorsunuzdur. 0-6 yaşlarımız arasında yaşadıklarımızı hatırlayamamamıza çocukluk amnezisi deniyor. Çocukluk amnezisi, yaşadıklarımızı unuttuğumuz için değil bu anıları işleyecek bilişsel yeterliğe sahip Devamı…
Geçici veya kalıcı hafıza kaybına amnezi deniyor. Amnezi yaralanma ve hastalık gibi fizyolojik nedenlere bağlı olarak, travmatik yaşantılar gibi psikolojik süreçlerle birlikte ve madde kullanımı sonucu ortaya çıkabiliyor. Önceden öğrendiğimiz bilgileri ve geçmiş yaşantılarımızı hatırlayamadığımız hafıza kaybı retrograd (geriye dönük) amnezi olarak adlandırılıyorken; yeni bilgiler öğrenemediğimiz ve yeni anılar oluşturamadığımız Devamı…
Sosyal İkilem (Social Dilemma) belgeseli, sosyal medyanın işleyiş şekliyle ve davranışlarımıza etkisiyle ilgili çok yönlü bir bakış açısı sunuyor. Sosyal medyanın bağımlılıkla ilişkisi, bilgi kirliliği ve toplumsal manipülasyonlar gibi birçok alana değinen belgeseli Netflix adlı platformdan izleyebilirsiniz. Ürüne para ödemiyorsanız, ürün sizsiniz. 887 kez okundu
Red flag (kırmızı bayrak) kavramı ilişkilerimizdeki olası tehlikelere işaret etmek için kullanılıyor. Partnerimizin bizim için uygun olmadığını ve bize zarar verebileceğini gösteren sinyallere kırmızı bayrak deniyor. Birçok platformda red flag olarak geçiyor olsa da ben Türkçesini kullanmayı tercih ediyorum. Kırmızı bayrakları ilişkimizin başlarında fark ettiğimizde sıkıntılarla karşılaşmadan önlem alabiliyoruz ancak Devamı…
Harekete geçmemizi sağlayan ve eylemlerimize yön veren motivasyonun kaynağı içsel ve dışsal olabiliyor. İçsel olarak motive olduğumuzda bizi harekete geçiren şey, elde edebileceğimiz herhangi bir dışsal fayda (para, ders kredisi, vb.) değil davranışımızdan aldığımız keyif oluyor. Kendi isteğimizle güzel bir havada koşuya çıkmamız. Tatmin edici bulduğumuz için yeni bir dil Devamı…
Motivasyon (güdülenme) hedefe yönelik davranışlarımızı başlatan, sürdüren ve durduran süreçler olarak tanımlanıyor. Motivasyonu bilinçli ve bilinçdışı şekilde işleyen bir dürtü gibi düşünebiliriz. Harekete geçmemizi sağlayan motivasyon basit şekilde tanımlansa da motivasyonumuzu neyin, ne zaman ve nasıl tetiklediği tam olarak açıklanamıyor. Motivasyonun genel olarak iki kaynağı olduğu düşünülüyor: Birincil (organik) güdüler ve Devamı…
Yaşamın doğal bir parçası olan zorluklar, herkesin karşılaşabileceği ortak deneyimleri ifade ediyor. Zorluklarla başa çıkmak kişisel gelişim, dayanıklılık ve yaşam becerilerini geliştirmenin bir yolu olabiliyor. Evet, zorlukları kucaklamak mümkün, peki neler yapmalısınız? Kabul edin Zorlukları kabul etmek, başa çıkma sürecinin ilk adımını oluşturuyor. Gerçeklikle yüzleşmek ve bu durumu kabul etmek, Devamı…
Sanat eserlerine maruz kalındığımızda yaşayabildiğimiz yoğun fiziksel, duygusal ve zihinsel belirtilerin toplamına Stendhal sendromu (Florence sendromu, hiperkültüremi) deniyor. Stendhal sendromu yaşayanlar bir sanat eseriyle karşılaştıklarında veya kültürel bir gezi sırasında; kalp atımının hızlanması baş dönmesi zihinsel bulanıklık konfüzyon bayılma bilinç kaybı oryantasyon bozukluğu mide bulantısı geçici hafıza kaybı dissosiyasyon paranoya ve Devamı…
Okul ve iş hayatı nedeniyle yoğunluğunuz zaman zaman artabilir. Bu yoğunluğun getirdiği görevleri ve sorumlulukları yönetmek için uykunuzdan vazgeçiyor olabilirsiniz. Daha az uyuyorsanız ve bu bir alışkanlık haline geliyorsa uzun vadede sorunlar yaşayabilirsiniz. Yetersiz uyku -özellikle REM uyku süreniz gerektiğinden azsa- öğrenmenizi, dikkatinizi, karar verme süreçlerinizi ve hafızanızı olumsuz etkiliyor. Devamı…
Kişinin uzun süreli stres, aşırı iş yükü ve duygusal tükenmişlik nedeniyle enerji ve motivasyon kaybına uğramasına burnout adı veriliyor. Bu kavram dilimize tükenmişlik, psikolojik yıpranma olarak çevriliyor. Burnout, uzun süreli aşırı stres ve ağır iş yükü nedeniyle ortaya çıkıyor. İş yaşamını ve özel hayatı olumsuz etkileyen burnout belirtileri arasında sürekli Devamı…
Korku filmleri görüntülerin ve seslerin ustaca planlanmasıyla gerilimi, stresi ve tehlike duygusunu etkili şekilde tetikleyebiliyor. Kalp atışının hızlanması, terleme ve gerginlik gibi fiziksel tepkileri ortaya çıkaran korku filmleri norepinefrin, kortizol ve adrenalin gibi hormonların salınmasına neden oluyor. Aslında, filmlerde gördüğümüz ve duyduğumuz her şeyin gerçek tehdit olmadığının farkında olsak da Devamı…
Duygularımızın kısa ve istemsiz bir yansıması olan mikro ifadeler çoğunlukla gerçek duygularımızı gizlemeye ve maskelemeye çalıştığımız durumlarda ortaya çıkıyor. Normal (makro) yüz ifadelerimizle karşılaştırdığımızda mikro duygu ifadelerimizi isteyerek ortaya çıkarmamız veya engellememiz zor oluyor. İğrenme, öfke, korku, sevinç, üzüntü ve şaşkınlık gibi evrensel duygularımızla birlikte ortaya çıkan mikro ifadelerin hızı Devamı…
İletişim bilgi, duygu ve düşüncelerimizi diğerlerine aktardığımız bir süreçtir. Kabul görme, beğenilme ve destek alma gibi psikososyal ihtiyaçlarımızı karşılayabilmemiz için iletişimi sağlıklı şekilde kurmamız gerekiyor. Emir vermek, tehdit etmek, uyarmak, lakap takmak, sınamak, öğüt vermek, yargılamak, suçlamak ve alay etmek gibi davranışlar iletişim sürecinin aksamasına yol açıyor. Bu davranışları kullanarak Devamı…