4 soruda kenevir

Kenevir, tropik ve ılıman bölgelerin çoğunda yetiştirilen¹ ve ekonomik değeri bulunan otsu bir bitkidir.

Psikoaktif içeriği (merkezi sinir sistemine etki ederek beyin işlevlerini değiştiren madde içermesi) nedeniyle üretimi ve ticareti küresel çapta² sınırlandırılan kenevir; halk arasında esrar, kendir, marihuana, ot veya haşhaş olarak biliniyor.

1 · Kenevir hangi besin ögelerini içeriyor?

Kenevir yüksek miktarda tetra-hidro-kannabinol (THC) içeriyor. Bu etkili bileşenin yoğunluğu, kenevir ile esrarı birbirinden ayırıyor. THC bileşimi ‰3’ün üzerindeki kenevir, esrar olarak³ adlandırılıyor.

Bununla birlikte kenevirde kalsiyum, demir, magnezyum, A, B₁, B₂, B₃, B₆, B₉, C ve E vitaminleri bulunuyor.

2 · Kenevir türleri nelerdir?

• Cannabis sativa: Besin takviyesi olarak satışa sunulabildiği gibi sabun ve boya üretiminde de kullanılabiliyor. Ayrıca endüstriyel amaçlı yağ ve lif üretiminde bu türden yararlanılıyor.
• Cannabis indica: Cannabis sativa ile çaprazlanarak esrar üretiminde¹ kullanılıyor.
• Cannabis ruderalis: Düşük THC içerdiği, lifsiz ve küçük yapısı nedeniyle bu türün ekonomik değeri bulunmuyor.

3 · Kenevir hangi alanlarda kullanılıyor?

• Kenevir bitkisinin saplarında bulunan lifler iplik, dokuma ve kumaş yapımında; hamurlu gövdesi ise kâğıt üretiminde kullanılıyor.
• Kenevir tohumlarından kenevir yağı üretiliyor.
• Kenevir proteini, besin takviyesi olarak kullanılıyor.
• Kenevir bitkisinin gövdesinde yer alan sklerenkima liflerinden poşet çaylar için kılıf⁴ üretiliyor.
• Dişi kenevir bitkisinin soluk yeşilimsi renkteki çiçeklerinden ve tohum yataklarından esrar¹ elde ediliyor.

4 · Kenevirin sağlık üzerindeki etkileri neler?

• Kenevirin dijestif (iştah açıcı) özellik gösterdiği⁵ biliniyor.
• Mide-bağırsak sistemi ağrılarında, gastroenteritte (mide ve bağırsak iltihabında) ve ishalde kenevir, tedavi edici olarak uzun süredir⁵ kullanılıyor.
• Kenevirin kronik hastalıklara bağlı ağrıları yatıştırdığı çalışmalarla² gösterilmiştir.
• Kenevirin hastalıklara bağlı şikayetleri hafifleterek palyatif tedavi sağlayabileceği² bildiriliyor.
• Anskiyete ve uykusuzlukta kenevirin yararlı etkileri³ bulunuyor.
• Kenevir, kemoterapi başta olmak üzere ilaçların büyük bir kısmıyla etkileşime² girmiyor.
• Morfin gibi bağımlılık yaratan opioidlerle (ağrı kesici ajanlarla) kıyaslandığında kenevirin güvenilir bir seçenek olduğu² belirtiliyor.

Kenevirin kanser ve Alzheimer gibi hastalıkları tedavi ettiğini iddia eden bilgilerin bilimsel açıdan herhangi bir karşılığı² bulunmuyor.

Kenevir bitkisine yönelik ileri klinik çalışmalar yapılarak tedavi edici potansiyeli ve ekonomik değeri doğrultusunda politikaların gözden geçirilmesi yararlı olabilir. Sağlıkla kalın.

1tr.wikipedia.org/wiki/Kenevir, 05.04.2021
2star.com.tr/yazar/kenevir-her-derde-deva-mi-risk-mi-yazi-1430811
3healthline.com/health/hemp-vs-marijuana, 05.04.2021
4erdemyesilada.com/tr/article/desc/54092/poset-cay-kagidi-neden-suda-dagilmiyor.html, 05.04.2021
5Yıldırım, S., Koca Çalışkan, U. (2020). Kenevir ve sağlık alanında kullanımı. Ankara Ecz. Fak. Derg. / J. Fac. Pharm. Ankara, 44(1): 112-136, 2020
DOI: 10.33483/jfpau.559665