Ekonomik açıdan değerli otsu bir bitki olan kenevir, tropik ve ılıman bölgelerin çoğunda¹ yetişiyor.
Merkezi sinir sistemine etki ederek beyin işlevlerini değiştiren maddelere psikoaktif bileşen deniyor. İçeriği psikoaktif maddeler nedeniyle üretimi ve ticareti küresel çapta2 sınırlandırılan kenevir, halk arasında esrar, kendir, marihuana, ot veya haşhaş olarak biliniyor.
1 · Kenevir hangi besin ögelerini içeriyor?
Kenevir yüksek miktarda tetra-hidro-kannabinol (THC) içeriyor. Bu etkili bileşenin yoğunluğu, kenevir ile esrarı birbirinden ayırıyor. THC bileşimi ‰3’ün yani binde üçün üzerindeki kenevir, esrar olarak³ adlandırılıyor. Bununla birlikte kenevirde kalsiyum, demir, magnezyum, A, B1, B2, B3, B6, B9, C ve E vitaminleri bulunuyor.
2 · Kenevir türleri nelerdir?
Cannabis sativa: Besin takviyesi olarak satışa sunulabildiği gibi sabun ve boya üretiminde de kullanılabiliyor. Ayrıca endüstriyel amaçlı yağ ve lif üretiminde bu türden yararlanılıyor. Cannabis indica: Cannabis sativa ile çaprazlanarak esrar üretiminde¹ kullanılıyor. Cannabis ruderalis: Düşük THC içerdiği, lifsiz ve küçük yapısı nedeniyle bu türün ekonomik değeri bulunmuyor.
3 · Kenevir hangi alanlarda kullanılıyor?
Kenevir bitkisinin saplarında bulunan lifler iplik, dokuma ve kumaş yapımında; hamurlu gövdesi ise kâğıt üretiminde kullanılıyor. Kenevir tohumlarından kenevir yağı üretiliyor. Kenevir proteini, besin takviyesi olarak kullanılıyor. Kenevir bitkisinin gövdesinde yer alan sklerenkima liflerinden poşet çaylar için kılıf4 üretiliyor. Dişi kenevir bitkisinin soluk yeşilimsi renkteki çiçeklerinden ve tohum yataklarından esrar¹ elde ediliyor.
4 · Kenevirin sağlık üzerindeki etkileri neler?
Kenevirin dijestif yani iştah açıcı özellik gösterdiği5 biliniyor. Mide-bağırsak sistemi ağrılarında, gastroenterit olarak isimlendirdiğimiz mide ve bağırsak iltihabında ve ishalde kenevir, tedavi edici olarak uzun süredir5 kullanılıyor.
Kenevirin kronik hastalıklara bağlı ağrıları yatıştırdığı² belirtiliyor. Kenevirin hastalıklara bağlı şikâyetleri hafifleterek palyatif tedavi sağlayabileceği² bildiriliyor. Anskiyete ve uykusuzlukta kenevirin yararlı etkileri³ bulunuyor. Kenevir, kemoterapi başta olmak üzere ilaçların büyük bir kısmıyla etkileşime² girmiyor.
Morfin gibi bağımlılık yaratan opioidlerle (ağrı kesici ajanlarla) kıyaslandığında kenevirin güvenilir bir seçenek olduğu² belirtiliyor. Kenevirin kanser ve Alzheimer gibi hastalıkları tedavi ettiğini iddia eden bilgilerin bilimsel açıdan herhangi bir karşılığı² bulunmuyor.
Kenevir bitkisine yönelik ileri klinik çalışmalar yapılarak tedavi edici potansiyeli ve ekonomik değeri doğrultusunda politikaların gözden geçirilmesi yararlı olabilir. Sağlıkla kalın.
1tr.wikipedia.org/wiki/Kenevir, 05.04.2021 2star.com.tr/yazar/kenevir-her-derde-deva-mi-risk-mi-yazi-1430811 3healthline.com/health/hemp-vs-marijuana, 05.04.2021 4erdemyesilada.com/tr/article/desc/54092/poset-cay-kagidi-neden-suda-dagilmiyor.html, 05.04.2021 5Yıldırım, S., Koca Çalışkan, U. (2020). Kenevir ve sağlık alanında kullanımı. Ankara Ecz. Fak. Derg. / J. Fac. Pharm. Ankara, 44(1): 112-136, 2020 DOI: 10.33483/jfpau.559665
Bir yanıt yazın