Ön çapraz bağ (ÖÇB) ameliyatı sonrasında uygulanan rehabilitasyon, cerrahinin başarısı ile doğrudan ilişkilidir ve iyileşmeyi etkileyen en önemli etkenlerden biridir. Hasta, ameliyat sonrasında mutlaka fizik tedavi ve rehabilitasyon programına dahil edilir.
Rehabilitasyon programı 4 fazdan oluşur. Her bir fazda başarı sağlandığında bir sonraki faza geçilebilir.
- 1. faz: Cerrahi operasyondan sonraki ilk haftaya ilişkin uygulamaları içerir. Bu fazda hastaya 90º diz bükme açısı kazandırılır.
- 2. faz: 2-4 hafta arasında uygulanır. Hastanın diz bükme açısını, tam açısına getirmek hedeflenir.
- 3. faz: Cerrahi sonrasındaki 6. hafta ile 4. ay arasını kapsayan bu fazla hastaya fonksiyonel hareket kazandırılır ve kas kuvvetini tam değerine getirmek hedeflenir.
- 4. faz: Cerrahi operasyonun üzerinden 4 ay geçtikten sonra uygulanan bu fazda, spora özgü aktiviteye yönelik çalışılır.
Rehabilitasyondaki amaç hastanın kaybettiği diz fonksiyonlarını güvenli şekilde kazanarak şikayetlerinin azalmasıdır.
ÖÇB cerrahisi sonrasında uygulanan fizik tedavi programını; hastanın cerrahi öncesinde rehabilitasyon alıp almadığı, ÖÇBY’na eşlik eden diğer yaralanmalar, tamirler ve hekimin uyguladığı cerrahi yöntem etkiler. Bu süreçte fizyoterapist ve hekim iletişim halinde olur ve uygulanan cerrahi yönteme göre fizyoterapist tarafından bireye özgü rehabilitasyon programı oluşturulur.
Cerrahi sonrasındaki rehabilitasyon programı şunları içerir:
- Yürüme eğitimi
- Merdiven inip çıkma eğitimi
- Buz uygulaması
- Elevasyon uygulaması (hastanın bacağını destekleyerek yeterli yükseklikte kaldırma)
- Ayak bileği pompalama egzersizi, pasif ve aktif eklem hareket açıklığı egzersizleri, germe egzersizleri, kuvvetlendirme egzersizleri, kapalı kinetik zincir egzersizleri, açık kinetik zincir egzersizleri, gövdeyi ve kalçayı içerecek stabilizasyon egzersizleri
- Denge ve proprioseptif (eklemlerin duruşunu, konumunu ve hareketini algılama duyusu) eğitimi
- Fonksiyonel eğitim
- Fizyoterapist tarafından el ile uygulanacak uygulamalar
- Fizik tedavi ajanları (ısı, ışık, elektrik, ultrason, lazer, elektromanyetik alan gibi ajanların etkisinden yararlanarak yapılan uygulamalar)
Ameliyat sonrasında hastanın opere edilen bacağına tam ağırlık vermesine izin verilmez. Hasta, yürümek için koltuk değneği kullanır. Hastanın koltuk değneğini ne kadar süre kullanacağı, nasıl kullanacağı, hangi haftalarda bacağına ne kadar yük verebileceği fizyoterapist ya da hekim tarafından anlatılır. Daha sonra hastanın durumuna uygun fizik tedavi programına devam edilir.

ÖÇB yaralanması hakkındaki içeriğime buradan, ÖÇB ameliyatı öncesinde fizik tedavi hakkındaki içeriğime ise buradan ulaşabilirsiniz. Konu hakkında detaylı bilgi almak için fizyoterapistiniz ile görüşün.
Bir yanıt yazın