Organik bileşikler nelerdir?

Canlılığın temel birimi olan hücrelerde organik ve inorganik bileşikler bulunuyor. Yapısında karbon, oksijen ve hidrojen bulunan organik bileşikler ototrof (üretici) canlılar (bitkiler ve algler) tarafından sentezleniyor. Organik bileşiklerin sentezlenmesi sırasında doğadaki inorganik bileşikler (CO₂, H₂O gibi) harcanıyor.

Canlıların yapısındaki organik bileşikler nelerdir?

• Karbonhidratlar
• Proteinler
• Yağlar
• Vitaminler
• Nükleik asitler
• ATP
• Enzimler
• Hormonlar

Karbonhidrat, protein, yağ gibi yapılarında temel element olarak hidrojen, oksijen ve özellikle karbon içeren moleküller organik bileşik olarak isimlendiriliyor. Bazılarının yapısında karbon iskeletine bağlı olarak azot, kükürt ve fosfor bulunabiliyor. Canlı organizmalarda bulunan organik bileşiklerin bazıları enerji verici, bazıları yapıcı-onarıcı, bazıları da yönetici ve düzenleyici olarak görev alıyor.

Enerji verenler organik bileşikler nelerdir?

• Öncelik veya kullanım sırasına göre enerji veren organik bileşikler şöyledir: Karbonhidratlar > yağlar > proteinler
• Bu bileşikler enerji verimi bakımından ise şöyle sıralanıyor: Yağlar > proteinler > karbonhidratlar
• 1 gram yağ yandığında 9,2, protein yandığında 4,3 ve karbonhidrat yandığında 4,2 Kcal’lik enerji açığa çıkıyor.

Yağların daha fazla hidrojene sahip olmaları, karbonhidratlardan ve proteinlerden daha fazla enerji vermelerini sağlıyor.

Buna karşın yağların enerji amaçlı kullanımda ikinci sırada yer almalarının nedeninin daha az oksijen bulundurmaları ve zor parçalanmaları olduğu biliniyor.

Yapıcı ve onarıcı organik bileşikler nelerdir?

Öncelik veya kullanım sırasına göre yapıcı-onarıcı organik bileşikler: Proteinler > yağlar > karbonhidratlar

İnsan beyninde yapıya katılma sıralarına göre organik bileşikler ise şöyledir: Yağlar > Proteinler> Karbonhidratlar

Yönetici organik bileşikler nelerdir?

Canlıların yapısında yer alan organik bileşikler: DNA ve RNA adı verilen nükleik asitlerdir.

Düzenleyici organik bileşikler nelerdir?

Hormonlar, vitaminler, proteinler, enzimler ve lipitler düzenleyici organik bileşiklerdir.

Karbonhidratlar, yağlar, proteinler ve nükleik asitler gibi organik moleküllerin en küçük ve anlamlı yapısal birimlerine monomer adı veriliyor. Pek çok monomerin birbiri ardınca bağlanmasıyla polimer ismi verilen daha büyük yapıdaki organik moleküller oluşuyor.