Elektromanyetik dalgalar ya da parçacıklar halindeki enerjinin yayılımına ve aktarımına radyasyon (ışınım) adı veriliyor. Radyoaktif maddelerin alfa, beta ve gama gibi ışınları yaymasına da radyasyon deniyor.
radyasyon uyarı işareti
Atom çekirdeğindeki nötron ve proton sayıları arasında ekstrem miktarda farklılık olduğunda bu tür maddeler kararsız bir yapı gösteriyor ve çekirdeklerindeki nötronlar alfa, beta, gama gibi çeşitli ışınlar yayarak parçalanıyor. Çevresine bu şekilde ışın saçarak parçalanan nesneler radyoaktif madde olarak isimlendiriliyor.
iyonlaştırıcı radyasyonu tespit etmeye ve ölçmeye yarayan cihaz: Geiger sayacı (Geiger-Müller sayacı)
1896 yılında Henri BECQUEREL’in uranyum tuzunun görünmez ışınlar yaydığını fark ettiği, bu tarihten iki yıl sonra da Marie CURIE ve eşi Pierre CURIE’nin uranyum ile deney yaparken benzer ışınlara rastladıkları belirtiliyor. Yapılan bu deneyde polonyum ve radyum elementlerinin oluştuğu¹ bildiriliyor.
Marie CURIE
Alfa, beta, gama ve X ışınlarının çok yüksek frekanslara sahip oldukları biliniyor. Bu elektromanyetik parçacıkların kimyasal bağları kırabilecek enerjiye sahip oldukları ve bu bağların kırılması sonucunda iyonlaşma olacağı¹ belirtiliyor. İyonlaşabilen elektromanyetik radyasyonlar, hücrenin genetik materyali olan DNA‘yı parçalayabilecek kadar yüksek enerji taşıyor.
DNA (Deoksiribonükleik asit), genetik talimatları taşıyan nükleik asittir.
DNA molekülünün zarar görmesi hücre ve doku hasarına yol açıyor. DNA molekülünde küçük bir zedelenmenin dahi kansere yol açabilecek kalıcı değişikliklere neden olduğu biliniyor.
Çernobil kurbanı bir çocuk, independentaustralia.net/life/life-display/chernobyl-cover-up-study-shows-more-than-a-million-deaths-from-radiation,3350
Çernobil reaktöründe oluşan kazada:
- Doğrudan maruziyet 30’dan fazla insanın ölmesine¹
- Yüzlerce kişinin hastalanmasına, yaralanmasına ve sakatlanmasına
- Binlerce insanın genetik materyallerine zarar verdiği biliniyor.
Ayrıca atmosfere karışan radyasyon maddelerinin uzaklara taşınmasıyla ülkemizi de etkilemiş olabileceği düşünülüyor.
Radyasyonun zararları nelerdir?
- Mide ve sindirim sistemini etkileyerek mide bulantısına, ishale ve hematemeze (kan kusmaya) neden olabiliyor.
- Radyasyon akyuvar kaybına neden olarak vücudu savunmasız bırakabiliyor. Lösemi gelişimine yol açabiliyor.
- Kıl diplerine ulaşarak cilt kanserine¹ neden olabiliyor.
- Katarakt oluşumuna ve görme yetisini kaybetmeye¹ sebep olabiliyor.
- Meme ve akciğer kanserlerine yol açabiliyor.
- Yumurtalık, testis ve prostata etki¹ edebiliyor.
Kullanmadığınız elektronik cihazları kapalı tutarak, yatak odanızda TV ve telefon bulundurmayarak, SAR değeri 1 W/kg’dan az olan telefonları² tercih ederek ve saç kurutma makinesini uzun süre kullanmayarak radyasyon maruziyetinizi azaltabilirsiniz.
Bunların yanında davlumbaz ya da aspiratörü en düşük düzeyde kullanmaya ve mikrodalga fırın çalışıyorken bir metre mesafeden daha yakınında olmamaya özen gösterin. Radyasyona maruz bırakılan besinlerin sağlığa etkilerine yönelik bilgiyi buradaki içerikten alabilirsiniz. Konuya ilişkin geniş bilgi için uzman diyetisyeninizle görüşün. Sağlıkla kalın.
¹tr.wikipedia.org/wiki/Radyasyon ²girkum.gazi.edu.tr/view/page/34365
0 yorum