Vitaminler ve besin takviyeleri: Doğal kaynaklar mı, takviyeler mi?

Enerji vermeyen besin ögelerinden vitaminler, yaşamın devamı için gereken organik maddelere deniyor.

Yağda eriyen ve suda çözünen olmak üzere vitaminler ikiye ayrılıyor:

• Yağda eriyen vitaminler: A, D, E ve K vitaminleri
• Suda çözünen vitaminler: B grubu ve C vitaminleri

B grubu B₁, B₂, B₃, B₅, B₆, B₇, B₉, B₁₀, B₁₂, B₁₅ ve B₁₇ vitaminlerinden oluşuyor.

Bu vitaminleri besin takviyelerinden sağlamak yerine meyve, sebze ve baklagil gibi besinlerin kendisinden almanın daha yararlı olduğuna yönelik bilimsel kanıtlar¹ bulunuyor.

Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH), bu üç durum dışında besin takviyesi kullanımını gerekli bulmuyor:

• Üreme çağındaki kadınlar için B vitaminleri
• Menopoz sonrası kemik sağlığını desteklemek amacıyla kalsiyum ve D vitamini
• Makula dejenerasyonunun ilerlemesini yavaşlatmak için çinko, ß-karoten, C ve E vitaminleri

Özellikle yaşlılarda görme kaybına neden olan makula dejenerasyonuna sarı nokta hastalığı da deniyor.

C vitamininin 500 mg, E vitamininin 400 IU (uluslararası birim) ve A vitamininin ise 4000 IU değerinden fazla kullanılmaması gerektiği bildiriliyor. D vitamini ise yetişkin bireyler için günlük 400-800 IU öneriliyor.

Kalp hastalıklarını veya aterosklerozu (damar tıkanıklığını) önlemeye yönelik vitamin takviyelerinin bilimsel dayanağının bulunmadığı¹ öte yandan vitamin takviyelerinin aşırı kullanımının prostat kanseri riskini¹ artırabildiği bildiriliyor.

Besin takviyeleri toplumda besinsel güvence olarak görülerek rastgele kullanılabiliyor. Takviye almadan önce hekiminizle, eczacınızla ve uzman diyetisyeninizle görüşün. Sağlıklı günler diliyorum.

¹Schwarcz, J. (2013). Günde bir elma: Yediğimiz yiyecekler hakkında efsaneler, yanlış bilinenler ve gerçekler. (Çev. Alpöz, R.), NTV yayınları