Zeka nedir?

Zekânın ne olduğu ile ilgili hepimizin bir fikri var. Bu nedenle çevremizdeki bazı kişileri zeki olarak tanımlarız:

Sınav notları iyi olan bir öğrenci
Aritmetik işlemleri iyi yapan bir çocuk
Düzgün konuşan ve iyi iletişim kuran bir genç
Girişken davranışlarıyla işini büyüten bir esnaf
Genel kültür hakkında çokça bilgi sahibi olan bir yetişkin

Peki, yukarıdaki kişilerin hepsi zeki midir veya hangisi daha zekidir? Bir kişinin zeki olduğunu gösteren özellikler nelerdir?

Araştırmacılar, soyut bir kavram olması nedeniyle zekâyı doğrudan değerlendiremedikleri için zeka göstergesi olabilecek özellikleri belirleyerek onlar üzerinde çalışırlar. Böylece bilimsel olarak geçerli ve güvenilir birçok zekâ testi geliştirilmiştir.

Farklı tanımları ve testleri olsa da zekâyı gösterdiği varsayılan özellikler genel olarak şunlardır:

Karar verme, planlama, sorun çözme, akıl yürütme
Soyut düşünme, öğrenme, hafıza, algılama, sözel kavrama
Çevreye uyum sağlama, deneyimlerden sonuç çıkarma
İki ve üç boyutlu görsel algılama, aritmetik işlem yapma

Sonuç olarak yukarıdaki özelliklerden oluştuğu varsayılan yetenekler bütünü olarak tanımlayabileceğimiz zekâyı tek bir değişkenle veya özellikle tanımlayamayız.

Uzmanımız bu iki içeriği sizin için seçti

Zekâ genetik mi yoksa sonradan geliştirilebilir mi? Zekâ testi çocuğu olumsuz etkiler mi?