Diyetisyenlik mesleğinde etik kodlar; temel ilkeler, topluma karşı sorumluluklar, hasta ve danışanlara karşı sorumluluklar, mesleğe karşı sorumluluklar ile meslektaşlarına ve diğer çalışanlara karşı olan sorumluluklar şeklinde beş kategoriden oluşmaktadır.
Diyetisyenin temel etik ilkeleri
1 • Diyetisyen, onurlu ve dürüst olmalı; adil ve tarafsız davranmalıdır.
2 • Diyetisyen; kişileri yargılamamalı, empati kurabilmeli ve objektif olmalıdır.
3 • Diyetisyen; mesleki yeterliliğe sahip olmalı, yüksek standart ve profesyonel uygulamaları desteklemeli ve üst seviyeye taşımaya çalışmalıdır.
4 • Diyetisyen, danışanların ve toplumun haklarını gözetirken başta İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi olmak üzere tüm insan hakları belgelerine ve mesleğin etik ilkelerine uymalıdır.
Diyetisyenin topluma karşı sorumlulukları
5 • Diyetisyen; her durumda halkın sağlığını, güvenliğini ve refahını düşünmelidir.
6 • Diyetisyen, görevini kötüye kullanmamalı, hukuka aykırı davranmamalıdır.
7 • Diyetisyen, yasalara göre yüz kızartıcı herhangi bir suçtan hüküm giymemelidir.
8 • Diyetisyen; ayrım gözetmeksizin, ihtiyaçlara, kişisel değerlere ve mahremiyete önem vererek profesyonel hizmet sağlamalıdır.
a • Diyetisyen; profesyonel uygulamalarında insanları ırkına, etnik kökenine, dinine, dünya görüşüne, engeline, cinsiyetine, yaşına, seksüel eğilimine, ekonomik statüsüne göre sınıflandırmamalıdır.
b • Diyetisyen, sosyo-kültürel farklılıklara karşı hassas davranarak profesyonel hizmet sağlamalıdır.
9 • Diyetisyen; bilerek yanlış ve/veya yanıltıcı uygulama yapmamalı, aktarımlarda bulunmamalıdır.
a • Diyetisyen; mesleğini uygularken yanlış ve/veya yanıltıcı reklam uygulamaları yapmamalı, yanıltıcı ticari reklamlara aracı olmamalıdır.
b • Diyetisyen; insanları yanıltıcı, paniğe düşürücü, yanlış yönlendirici davranışlarda bulunmamalıdır. Kamuoyuna aktarımda bulunurken yalnızca bilimsel olarak geçerli ve güvenilir bilgileri paylaşmalıdır.
10 • Diyetisyen, profesyonel sorumluluklarını yerine getirmede engel oluşturabilecek etkenlerden (madde bağımlılıkları) uzak durmalı ve mesleğini yapmaya engel teşkil edebilecek ruhsal kökenli sağlık sorunlarında mesleki uygulamalardan kaçınmalıdır.
Diyetisyenin hasta ve danışanlarına karşı sorumlulukları
11 • Diyetisyen; hukuki ve mesleki sınırları içerisinde değerlendirmelerde bulunmalı ve diğer sağlık çalışanları ile işbirliği yapmalı, görüş ve tavsiyeler almalı, uygun yönlendirmelerde bulunmalıdır.
12 • Diyetisyen; hastalara ve danışanlara saygılı ve anlayışlı bir şekilde davranmalıdır.
a • Diyetisyen; hastalara ve danışanlara kendi kararlarını almalarını sağlayacak yeterli ve doğru bilgi aktarımını yapmalıdır.
b • Diyetisyen; hasta ve danışanların onay, değişiklik ve reddetme dahil olmak üzere, önerilen beslenme programına ilişkin karar alma hakkına saygı duymalıdır.
13 • Diyetisyen; hasta ve danışanların bütün mahrem bilgilerini korumalı ve tam gizliliğin garantilenmesini engelleyebilecek durumların tümünü danışanına bildirmelidir.
14 • Diyetisyen; danışanını tetkik ve tedavi kuruluşlarına maddi çıkar sağlamak amacıyla göndermemeli, danışan ve hasta sağlamak amacıyla aracı kişi ve kurumlardan yararlanmamalıdır.
Diyetisyenin mesleğine karşı sorumlulukları
15 • Diyetisyen; toplum sağlığı açısından mesleğinin öneminin farkında olmalı ve mesleğine olan saygısını hiçbir koşulda sorgulamamalıdır.
16 • Diyetisyen; beslenme ve diyetetik uygulamalarını kanıta dayalı prensipler ve güncel bilgilere dayandırmalıdır.
17 • Diyetisyen; akla uygun fikir farklılıkları olabileceğini bilerek, çelişkili bilgileri kişisel önyargılardan uzak, bilimsel gerçekler ışığında ve objektif olarak değerlendirmelidir.
18 • Diyetisyen; mesleki yeterliliğinin kabul edilmiş profesyonel standartlara uygunluğunu bir sorumluluk olarak üstlenmeli, mesleki bilgisini ve becerisini artırmalı ve onları uygulamada kullanmalıdır.
19 • Diyetisyen, ticari hedeflerine ulaşabilmek için bilimsel gerçeklerden ve mesleki uygulama standartlarından uzaklaşmamalıdır.
20 • Diyetisyen, araştırma verilerini değerlendirirken ve yayına hazırlarken bilimsel gerçekleri yansıtmalıdır. Çalışmaya fiilen katılmamış kişilerin adları yayında yer almamalıdır. Kaynak göstermeden ve izin almadan başkalarına ait veriler, olgular ve yazılı eserler kullanılmamalıdır.
21 • Diyetisyen; mesleki değerlendirmesini etkileyecek hediye ve maddi teşvik istememeli, kabul etmemelidir. Danışman ya da çalışan olarak bilimsel bir araştırmanın parçası olduğunda; kabul ve beyan ettiği sponsorluk, hibe ya da maddi teşvik nedeniyle bu ilkeyi ihlal etmiş sayılmaz.
22 • Diyetisyen; mesleki değerlendirmesini etkilemediği sürece; itibari değeri olan hediyeler, eğitim programlarına katılım, bilgi paylaşımı yapılan toplantılar, ürün örnekleri ya da benzer öğeleri kabul edebilir. Söz konusu hususun uygunsuzluk ortaya çıkarmasının ölçüsü; makul koşullarda, diyetisyenin mesleki sorumluluklarını dürüstlük, tarafsızlık ve yeterlilik içerisinde gerçekleştirebilme becerisinin kaybolduğu algısını oluşturmasıdır
Diyetisyenin meslektaşlarına ve diğer çalışanlara karşı olan sorumlulukları
23 • Diyetisyen, meslektaşlarına ve diğer çalışanlara küçük düşürücü davranışlarda bulunmamalıdır.
24 • Diyetisyen, meslektaşlarını mesleki yönden onur kırıcı ve haksız saldırılara karşı korumalıdır.
25 • Diyetisyen; meslektaşlarının ve diğer çalışanların değerlerine, doğrularına, bilgisine ve yeteneklerine saygı göstermelidir.
a • Diyetisyen; dürüst olmayan, yanıltıcı ve uygun olmayan mesleki uygulamalarla meşgul olmamalıdır.
b • Diyetisyen; meslektaşları arasında haksız rekabete yol açacak mesleki uygulamalarda bulunmamalıdır.
c • Diyetisyen; meslektaşları ve diğer sağlık uzmanları ile ilgili profesyonel değerlendirmelerinde önyargının önüne geçmek için akılcı çabayı göstermeli, iş verdiği insanların ve birlikte çalıştığı kişilerin performansları, meslek mensupları ve öğrenciler ile ilgili objektif değerlendirmelerde ve bilgi paylaşımında bulunmalıdır.