Yıkımdan edebiyata: Katastrofun çok yönlü anlamı

Katastrof kelimesi yıkım/felaket, doğal afet, bir şiir veya tiyatro oyununun sonu ve fiyasko anlamları taşıyor.

Katastrof kelimesi yalnızca büyük felaket ya da yıkım değil edebi bir terim olarak oyunun çözülüşüne götüren olay da olabiliyor. Katastrof, Fransızca catastrophe kelimesinden geliyor. O da Eski Yunancada tepetakla olma, devrilme anlamına gelen bir sözcükten¹ türüyor.

Bu çok yönlülük kelimeyi gündelik dilde de esnek kullanıma sokuyor. Bir projenin beklenmedik biçimde çöküşü fiyasko ya da katastrof olarak niteleniyor. Edebiyatta ise katastrof, oyunlarda çözüm (denouement) öncesinde en yüksek gerilim noktasını² ifade ediyor.

Sonuç olarak katastrof sözcüğünü karşılaştığınız bağlama dikkat ederek kullanın: Beklenmedik yıkım mı anlatılıyor, yoksa bir oyun ya da şiirdeki dönüm noktası mı? Bu kelimeyi doğru anlamda kullanmak anlatım gücünüzü bir hayli artıracaktır.

¹etimolojiturkce.com/kelime/katastrof
²edebiyatvesanatakademisi.com/post/katastrof-nedir-kokeni-ve-edebiyatta-katastrof/138188