Canlılığın temel birimi olan hücrelerde organik ve inorganik bileşikler bulunuyor. Yapısında karbon, oksijen ve hidrojen bulunan organik bileşikler ototrof (üretici) canlılar (bitkiler ve algler) tarafından sentezleniyor. Organik bileşiklerin sentezlenmesi sırasında doğadaki inorganik bileşikler (CO2, H2O gibi) harcanıyor.

okaliptus

Canlıların yapısındaki organik bileşikler nelerdir?

Karbonhidrat, protein, yağ gibi yapılarında temel element olarak hidrojen, oksijen ve özellikle karbon içeren moleküller organik bileşik olarak isimlendiriliyor. Bazılarının yapısında karbon iskeletine bağlı olarak azot, kükürt ve fosfor bulunabiliyor. Canlı organizmalarda bulunan organik bileşiklerin bazıları enerji verici, bazıları yapıcı-onarıcı, bazıları da yönetici ve düzenleyici olarak görev alıyor.

kibrit, match, enerji, ateş, mavi, kibrit çöpü, alev, yanma, odun, kilokalori

Enerji verenler organik bileşikler nelerdir?

  • Öncelik veya kullanım sırasına göre enerji veren organik bileşikler şöyledir: Karbonhidratlar > yağlar > proteinler
  • Bu bileşikler enerji verimi bakımından ise şöyle sıralanıyor: Yağlar > proteinler > karbonhidratlar
  • 1 gram yağ yandığında 9,2, protein yandığında 4,3 ve karbonhidrat yandığında 4,2 Kcal’lik enerji açığa çıkıyor.

Yağların daha fazla hidrojene sahip olmaları, karbonhidratlardan ve proteinlerden daha fazla enerji vermelerini sağlıyor.

ekmeğe sürülmüş yağ, ekmeğine yağ çalmak, tereyağı, doğmuş yağ, ekmek, dilim, porsiyon

Buna karşın yağların enerji amaçlı kullanımda ikinci sırada yer almalarının nedeninin daha az oksijen bulundurmaları ve zor parçalanmaları olduğu biliniyor.

kırmızı et, büyükbaş hayvan eti, kasaplık et, kurban, protein ihtiyacı

Yapıcı ve onarıcı organik bileşikler nelerdir?

Öncelik veya kullanım sırasına göre yapıcı-onarıcı organik bileşikler: Proteinler > yağlar > karbonhidratlar

beyin, sağ beyin, sol beyin, korpus kallosum

İnsan beyninde yapıya katılma sıralarına göre organik bileşikler ise şöyledir: Yağlar > Proteinler> Karbonhidratlar

dna, DNA, Deoksiribonükleik asit

DNA (Deoksiribonükleik asit), genetik talimatları taşıyan nükleik asittir.

Yönetici organik bileşikler nelerdir?

Canlıların yapısında yer alan organik bileşikler: DNA ve RNA adı verilen nükleik asitlerdir.

laboratuvar, araştırma, çalışma, biyokimya, hormon, enzim, tahlil, hekim

Düzenleyici organik bileşikler nelerdir?

Hormonlar, vitaminler, proteinler, enzimler ve lipitler düzenleyici organik bileşiklerdir.

hesaplama, hesap yapma, kalori sayma, karbonhidrat sayımı, defter, kalkulatör

Karbonhidratlar, yağlar, proteinler ve nükleik asitler gibi organik moleküllerin en küçük ve anlamlı yapısal birimlerine monomer adı veriliyor. Pek çok monomerin birbiri ardınca bağlanmasıyla polimer ismi verilen daha büyük yapıdaki organik moleküller oluşuyor.

1.396 kez okundu

Momentum Sağlık

Kâr amacı gütmeyen bir internet platformu olan Momentum Sağlık, 2019 yılında Uzman Diyetisyen Şenol Yıldız ve Uzman Psikolog Cenk Umur tarafından kuruldu. Momentum Sağlık beslenme, psikoloji ve fizyoterapi alanlarına yönelik güncel ve bilimsel verileri etik ilkelere bağlı kalarak paylaşmayı kabul etmiştir. Web sitesinde yer alan içerikleri aktif bağlantı adresi ile beraber paylaşabilirsiniz. Momentum Sağlık’taki içerikler bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi hizmetleri için hekiminize başvurun.

0 yorum

Bir yanıt yazın

Avatar placeholder

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir