Kendini gerçekleştiren kehanet, bir kişiyle ilgili beklentilerimizin ve inançlarımızın gerçekleşmesine deniyor. Davranışlarımız, beklentilerimize göre şekilleniyor ve karşımızdaki kişi de bizim beklentilerimizi doğrulayacak şekilde davranıyor.
Örnekle açıklayalım:
- Tanımadığımız bir kişiyle telefon görüşmesi yapmamız gerekiyor.
- Görüşmeden önce bize bu kişinin soğuk ve sert biri olduğu söyleniyor.
- Biz bu kişinin soğuk ve sert olduğuna inandığımız zaman telefon görüşmesinde daha mesafeli ve tedbirli konuşuyoruz.
- Karşımızdaki kişi de bizim konuşma şeklimize uygun şekilde –büyük olasılıkla– mesafeli ve ciddi konuşacaktır.
- Böylece görüşme bittiğinde “Evet, soğuk ve sert biriymiş.” düşüncemizi doğrulamış oluyoruz.
- Kısacası karşımızdaki kişinin soğuk ve sert biri olduğuna inanıp ona göre davrandığımızda o kişinin soğuk ve sert davranmasına neden olabiliyoruz.
İşte bu duruma kendini gerçekleştiren kehanet deniyor.
Öğretmenlerin beklentileri de kendini gerçekleştiren kehanete neden olabiliyor. Öğrencisinin zeki olduğuna inanan bir öğretmen, ona daha destekleyici şekilde davranabiliyor. Öğrenci ise desteklendiği için daha başarılı olabiliyor. Bu durumda öğretmenin “Bu öğrencim zekidir.” inancı doğrulanmış oluyor.
Önyargılarımızdan kaynaklanan kendini gerçekleştiren kehanet olumlu ve olumsuz sonuçlanabiliyor. Bu nedenle davranışlarımızı yönlendiren süreçleri fark etmemizin önemli olduğunu düşünüyorum.
0 yorum