Sevdiklerimizin kaybından sonra sakin bir kabulden kriz tepkisine kadar değişen farklı yas tepkileri gösterebiliyoruz. Yas tutma süreci, tedavi edilmesi gereken bir hastalık veya bozukluk değil; doğal ve beklenen bir süreç olarak tanımlanıyor.

çocuk, ölüm, kayıp, yas, çocuklarda yas, oyuncak, tatil, siyah beyaz

Yakınları vefat eden çocuklar da yetişkinler gibi yas süreci yaşasa da verdikleri stres tepkileri farklı olabiliyor. Okul öncesi dönemindeki (3-5 yaş) çocukların yas sürecine destek olmak için yapabileceklerinize göz atalım.

çocuk, ölüm, kayıp, yas, çocuklarda yas, erkek çocuk, saç, uzun saç

Çocuğa ölüm hakkında ne bildiğini sorabilirsiniz. Bildikleri üzerinden yaşanan kaybı anlatabilirsiniz. Ölüm haberini şu şekilde verebilirsiniz:

Çok üzülerek sana bir haber vereceğim. Haber annen/baban/kardeşin ile ilgili. Annen/baban/kardeşin öldü, artık bizimle yaşamayacak ama onu hiç unutmayacağız. Öldü ama seni hep sevecek.

çocuk, ölüm, kayıp, yas, çocuklarda yas, iskele, martı, deniz, tatil, şapka, güneş, etkinlik, besle

Çocuk ölümün ne olduğunu sorarsa kalbi atmayacak, bizim gibi koşup yürüyemeyecek, nefes alamayacak ve acı çekmeyecek gibi açıklamalar yapabilirsiniz.

çocuk, ölüm, kayıp, yas, çocuklarda yas, el, el ele, destek, koruma, ebeveyn

Ölümü açıklarken bize yukarıdan bakacak, Allah onu yanına aldı, o cennette, derin bir uykuya daldı gibi soyut ve belirsiz ifadeler kullanmaktan kaçının. 3-5 yaşlarındaki çocukların zihinsel olarak bunları algılaması zor olacaktır.

çocuk, ölüm, kayıp, yas, çocuklarda yas, merdiven, sıcak, oyun

Çocuk sizi dinlememiş ve anlamamış gibi davranabilir. Ona konuyu anlaması ve kavraması için zaman verebilirsiniz. Başka bir işle uğraşırken veya oyun oynarken size ölümle ilgili sorular sorabilir.

çocuk, ölüm, kayıp, yas, çocuklarda yas, koşmak, yol, ileri, büyüme, kırsal, orman

Okul öncesi dönemdeki çocuklar geri dönecek mi? bana kim bakacak? gibi soruları daha sık sorabiliyor. Böyle bir duruda ona kimin bakacağını net şekilde ifade edebilirsiniz. Ölen kişinin geri dönmeyeceğini, onun için dua edebileceğini, fotoğraflarına bakabileceğini söyleyebilirsiniz.

zorbalık-anksiyete-okul-çocuk-siberzorbalık-teknoloji-çocuklar-psikoloji-çocuk psikolojisi-öğretmen

Çocuk aynı soruları yeniden sorabilir. Aynı kısalıkta ve net cevaplar vermeye devam edin. Uzun ve ayrıntılı açıklamalar yapmaktan kaçının.

çocuk, ölüm, kayıp, yas, çocuklarda yas, aile, destek, sosyal destek, birlik, kırsal, piknik

Çocuk birini kaybettiğinde kayıp haberini çocuğun güvendiği ve yakını olan birinin vermesi daha uygun görülüyor. Kayıp haberinin psikolog tarafından veya psikolog eşliğinde verilmesi gerekmiyor. Eğer ölüm haberini verme konusunda zorlanıyorsanız bunu nasıl yapacağınız konusunda psikolog desteği alabilirisiniz.

414 kez okundu

Uzman Psikolog Cenk Umur

2013 yılında Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun olan Cenk Umur, Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü'nde görev yapıyor. Psikolog Cenk Umur, doktora eğitimine Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde devam ediyor.

0 yorum

Bir yanıt yazın

Avatar placeholder

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir