Uluslararası camiada einkorn (Triticum monococcum) adıyla bilinen siyez, günümüz buğdayının atası olarak kabul ediliyor.
Siyez buğdayı
10.000 yıl önce tespit edilerek kültüre edilen, 2n kromozom yapısında ve tek başakçıklı olan siyez buğdayının sıkı kavuz yapısı sayesinde hastalıklara, kuraklığa ve tarım zararlılarına karşı yüksek dirence sahip olduğu bildiriliyor.
1 • Siyez buğdayı nerede yetişiyor?
İlk kez Şanlıurfa’da yer alan Karaca Dağ’da evcilleştirildiği düşünülen siyez buğdayı Türkiye, Bulgaristan, Makedonya, Bosna Hersek, Karadağ, Kosova, Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Fransa ve Fas’ta yetişiyor.
2 • Beyaz un ile siyez ununun farkları neler?
- Siyez unu daha yüksek miktarda yağ içeriyor.
- Beyaz un daha az protein, karotenoit, tokoferol ve fenolik bileşik içeriyor.
- Siyez ununun daha düşük glisemik indekse sahip olduğu bildiriliyor.
- Siyez, yapısında daha fazla lütein barındırıyor.
Lütein, A vitamininin öncü maddelerinden biri olarak kabul ediliyor.
Kavulca
3 • Siyez ile kavulca aynı buğday mı?
Uluslararası arenada emmer (Triticum dococcum) adıyla bilinen kavulca (gernik), Kars’ta ekiliyor ve siyez buğdayından farklı bir yapısı bulunuyor. Kavulca hakkında geniş bilgiye burada yer alan içeriğimden ulaşabilirsiniz.
Siyez buğdayı
4 • Siyez buğdayının besin bileşimi nasıl?
100 gram siyez 57 gram karbonhidrat, 8 gram lif, 14-25 gram protein, 2 gram yağ, 160 mg fosfor, 5,5 mg çinko içeriyor ve 340 Kcal enerji veriyor.
5 • Hangi hastalar siyez buğdayı kullanmalı?
Diyabet, insülin direnci, hipotiroidi ve obezite ile yaşayan bireyler, diyetisyenlerine danışmaları koşuluyla siyez buğdayı kullanabilirler.
Uzman Diyetisyen Şenol YILDIZ
Neyi satın aldığının, ne tükettiğinin ve beslenme biçiminin vücuduna nasıl etki ettiğinin farkında olan bilinçli tüketiciler yetiştirmemiz nedeniyle Anadolu topraklarında var olan bu atalık buğday türünün yaygınlaşması adına, biz uzman diyetisyenlere büyük görev düşüyor. Keyifli ve sağlıklı günler diliyorum.
0 yorum