Günlük yaşantımızda ve medyada birçok şiddet olayına şahit oluyoruz. Söz konusu şiddet olayları bunu deneyimleyen mağdurlar için travmatik, örseleyici ve trajik olabiliyor. Şiddet, onu deneyimleyenler için zorlayıcı olsa da mağduru suçlama eğiliminde olabiliyoruz. Bu eğilim sosyal psikolojide mağduru (kurbanı) suçlama olarak tanımlanıyor. Mağduru suçlamaya dair en yaygın örnek kadına yönelik Devamı…
Bir kişi ve durum ile ilgili olumlu özellikleri abartıp olumsuz özellikleri ve kusurları görmezden gelmemize idealize etme (idealleştirme) deniyor. Böylece idealize ettiğimiz kişiyi ve durumu mükemmele yakın özelliklere sahipmiş gibi algılıyoruz. İdealize etme, gerçekçi düşünmemizi engelliyor gibi görünse de çocukluk çağımızın bazı dönemlerinde gelişimimiz için önemli rol oynuyor. 94 kez Devamı…
Kendini gerçekleştiren kehanet, bir kişiyle ilgili beklentilerimizin ve inançlarımızın gerçekleşmesine deniyor. Davranışlarımız, beklentilerimize göre şekilleniyor ve karşımızdaki kişi de bizim beklentilerimizi doğrulayacak şekilde davranıyor. Örnekle açıklayalım: Tanımadığımız bir kişiyle telefon görüşmesi yapmamız gerekiyor. Görüşmeden önce bize bu kişinin soğuk ve sert biri olduğu söyleniyor. Biz bu kişinin soğuk ve sert Devamı…
Abraham Maslow tarafından 1943 yılında tanımlanan ihtiyaçlar hiyerarşisi, davranışlarımıza yön veren güdülerden oluşuyor ve Maslow bunları beş basamakta topluyor. Maslow, ihtiyaçlar hiyerarşisini piramit şeklinde tasarlamıyor ancak hiyerarşinin daha iyi anlaşılmasını sağladığı için piramit şekli popüler hale geliyor. Maslow’a göre bu piramitteki ihtiyaçlarımızı sırayla gidermemiz gerekiyor çünkü bir basamaktaki ihtiyacımızı karşılanmadan Devamı…
“Ben çok takıntılıyım!” cümlesini danışanlarımdan sıklıkla duyuyorum. Danışanlarım yaşadıkları sorunu açıklamak için özellikle ilk seansta bu ifadeyi kullanabiliyor. Peki takıntılı olmak ne demek? “Ben takıntılıyım!” dediğinizde sanki bu durum sizin kişiliğinizin değişmez bir parçasıymış gibi algılanıyor ancak böyle bir kişilik tipi bulunmuyor. Takıntıdan kasıt daha çok zihni meşgul eden yoğun Devamı…
Adrenalin, diğer adıyla epinefrin böbreküstü bezleri tarafından salgılanan ve direkt kana karışan bir hormondur. Adrenalin salgıladığımızda; kalp atış hızımız ve kalp kasılma kuvvetimiz artıyor, bronşlarımızdaki ve bağırsaklarımızdaki düz kaslar gevşiyor, kan basıncımız değişiyor, göz bebeklerimiz büyüyor kan şekerimiz yükseliyor. Korku ve stres durumlarında bizi harekete geçmeye hazırlayan bu hormon tehlikeli Devamı…
Savaş ya da kaç tepkisi tehdit edici ve stresli bir durum algıladığımızda verdiğimiz tepkidir. Sempatik sinir sistemimizin aktive olmasıyla ortaya çıkan bu tepki hayatta kalmamıza ve tehlikeli durumlar karşısında hızlı hareket etmemize yardımcı oluyor. Örneğin, bir köpek havlayarak bize doğru koşmaya başladığı an savaş ya da kaç tepkisi veriyoruz. Aynı Devamı…
Çocukluk anılarınızı hatırlamaya çalışın. En erken çocukluk anınız nedir ve o anının ne kadarını hatırlayabiliyorsunuz? Büyük olasılıkla tam olarak senaryolaştıramadığınız ve fotoğraf karesi gibi gözünüzün önünde canlanan birkaç anı hatırlıyorsunuzdur. 0-6 yaşlarımız arasında yaşadıklarımızı hatırlayamamamıza çocukluk amnezisi deniyor. Çocukluk amnezisi, yaşadıklarımızı unuttuğumuz için değil bu anıları işleyecek bilişsel yeterliğe sahip Devamı…
Geçici veya kalıcı hafıza kaybına amnezi deniyor. Amnezi yaralanma ve hastalık gibi fizyolojik nedenlere bağlı olarak, travmatik yaşantılar gibi psikolojik süreçlerle birlikte ve madde kullanımı sonucu ortaya çıkabiliyor. Önceden öğrendiğimiz bilgileri ve geçmiş yaşantılarımızı hatırlayamadığımız hafıza kaybı retrograd (geriye dönük) amnezi olarak adlandırılıyorken; yeni bilgiler öğrenemediğimiz ve yeni anılar oluşturamadığımız Devamı…
Sosyal İkilem (Social Dilemma) belgeseli, sosyal medyanın işleyiş şekliyle ve davranışlarımıza etkisiyle ilgili çok yönlü bir bakış açısı sunuyor. Sosyal medyanın bağımlılıkla ilişkisi, bilgi kirliliği ve toplumsal manipülasyonlar gibi birçok alana değinen belgeseli Netflix adlı platformdan izleyebilirsiniz. Ürüne para ödemiyorsanız, ürün sizsiniz. 889 kez okundu
Red flag (kırmızı bayrak) kavramı ilişkilerimizdeki olası tehlikelere işaret etmek için kullanılıyor. Partnerimizin bizim için uygun olmadığını ve bize zarar verebileceğini gösteren sinyallere kırmızı bayrak deniyor. Birçok platformda red flag olarak geçiyor olsa da ben Türkçesini kullanmayı tercih ediyorum. Kırmızı bayrakları ilişkimizin başlarında fark ettiğimizde sıkıntılarla karşılaşmadan önlem alabiliyoruz ancak Devamı…
Harekete geçmemizi sağlayan ve eylemlerimize yön veren motivasyonun kaynağı içsel ve dışsal olabiliyor. İçsel olarak motive olduğumuzda bizi harekete geçiren şey, elde edebileceğimiz herhangi bir dışsal fayda (para, ders kredisi, vb.) değil davranışımızdan aldığımız keyif oluyor. Kendi isteğimizle güzel bir havada koşuya çıkmamız. Tatmin edici bulduğumuz için yeni bir dil Devamı…
Motivasyon (güdülenme) hedefe yönelik davranışlarımızı başlatan, sürdüren ve durduran süreçler olarak tanımlanıyor. Motivasyonu bilinçli ve bilinçdışı şekilde işleyen bir dürtü gibi düşünebiliriz. Harekete geçmemizi sağlayan motivasyon basit şekilde tanımlansa da motivasyonumuzu neyin, ne zaman ve nasıl tetiklediği tam olarak açıklanamıyor. Motivasyonun genel olarak iki kaynağı olduğu düşünülüyor: Birincil (organik) güdüler ve Devamı…