Bu bölümde Psikolog Cenk Umur tarafından kanıta dayalı ve güncel bilgiler ışığında hazırlanan psikoloji içeriklerini bulacaksınız.
Dikkatinin dağılması, odağın sürekli olarak başka düşüncelere kayması ya da belirli bir görev üzerinde yoğunlaşamama durumuna odaklanma sorunu deniyor. Odaklanma sorunuyla başa çıkmanıza yardımcı olabilecek üç öneriye göz atalım. Planlama yapın Günlük, haftalık veya on günlük planlar oluşturun. Görevleri belirli zaman aralıklarına paylaştırın. Öncelik sırasına göre işleri düzenleyin. Önemli ve Devamı…
Bir şeyin eksik veya yetersiz olmasını belirten eksiklik belirli ihtiyaçların veya beklentilerin karşılanmaması durumunda ortaya çıkabiliyor. Temel gereksinimlerin karşılanmaması, sosyal ilişkilerde yaşanan sorunlar ya da başarısızlık eksiklik hissini tetikleyebiliyor. Genellikle bireysel tecrübelere, beklentilere ve değerlere bağlı olarak değişen eksiklik hissi, bireyin kendi yaşamında bir şeylerin ters gittiği hissine kapılmasına neden Devamı…
Gülmek olumlu bir atmosfer yaratmak, başkalarıyla bağlantı kurmak, stres yaratan ya da utanç verici bir durumu hafifletmek amacıyla bir savunma mekanizması olarak kullanılabiliyor. Sosyal etkileşimde bulunmanın bir yolu olan gülme, bazen beklenmedik ya da garip olaylara karşı gelişen bir tepki olarak karşımıza çıkıyor. Aniden gelişen, kontrol dışı durumlardan biri olan Devamı…
En iyiyi ararken iyiden olmak, kişisel gelişim ve hedeflere yönelik bir yaklaşımı ifade ediyor. Bu yaklaşım sürekli olarak mükemmeliyeti hedefleyerek eldeki kaynakları iyi şekilde kullanamamayı ve gelişim-ilerleme sürecinin duraksamasını belirtiyor. Mükemmeliyetçilik, bireylerin kendilerinden veya başkalarından beklentileri aşırı derecede yüksek olan, hata yapmaktan kaçınmaya çalışan, yüksek hedefleri olan ve daima mükemmel Devamı…
Zihinsel süreçleri, bilinci ve bilinç dışını kapsayan bir terim olan psişe, bireyin düşünce, duygu, algı, hafıza, bilinç, bilinç dışı ve diğer zihinsel süreçlerini ifade ediyor. Psişe kavramı, bireyin içsel deneyimlerini ve bilinçaltındaki etkileri anlamak amacıyla kullanılıyor. Zihin, bireyin düşünce ve bilincini, bilinç dışı ise bireyin farkında olmadığı veya gizli kalmış Devamı…
Psikolog Mihaly Csikszentmihalyi tarafından tanımlan akış hâli, bir aktiviteyle tamamen meşgul olunduğu, bu işe tam anlamıyla odaklanıldığı zihinsel durumu ifade ediyor. Akış hâline flow state de deniyor. Akış hâlinde bireyin dikkati tamamen eyleme odaklanıyor. Akış hâli sırasında birey faaliyeti gerçekleştirirken adeta kendini kaybetmiş gibi hissediyor, içinde bulunduğu durumdan zevk alıyor Devamı…
Bir ilişki içindeyken başkalarına karşı ilgi duymanın kabul edilebilir olduğunu öne süren mikro-aldatma, ilişkideyken yapılan küçük hamlelerin aldatma sayılmayacağını savunuyor. Sınırları çok da net olmayan bu ilişki biçiminde öne çıkan davranışlar arasında şunlar yer alıyor: İlgi duyduğunuz kişinin sizi göreceğini bildiğiniz bir zamanda ona karşı çekici görünmeye çalışmak, İlişki durumunuz Devamı…
Çözülme, ayrışma ve bölünme gibi anlamlara gelen dissosiyasyon düşüncelerimizden, duygularımızdan ve kimliğimizden kopuş yaşadığımız zihinsel bir süreci ifade ediyor. Bazı psikolojik bozuklarda görülse de hepimiz dissosiyasyonu belli bir seviyede ve zaman zaman deneyimliyoruz. Çok sıkıldığınız bir eğitimde zihninizin hayallere daldığı olmuştur. Kitap okurken dikkatiniz farklı düşüncelere kaydığından aynı sayfayı tekrar Devamı…
Bize sunulan bir bilginin farklı özelliklerinin öne çıkarılarak karar verme sürecimizi etkilemesine çerçeveleme etkisi deniyor. Çerçeveleme etkisi olarak adlandırılan bu ön yargı aynı bilgiye farklı tepkiler veremize neden oluyor. Daniel Kahneman ve Amos Tversky çerçeveleme etkisi ile ilgili birçok araştırma gerçekleştiriyor. Araştırmaların birinde katılımcılara iki et seçeneği sunuluyor: % 99 Devamı…
Çevremizde olan biteni algılama sürecimizde ortaya çıkan düzensizlikler ve eksiklikler algı yanılmaları olarak isimlendiriliyor. Algı yanılmaları ise illüzyon (yanılsama) ve halüsinasyon (sanrı) olarak iki ayrılıyor. Var olan bir nesneyi ve uyaranı olduğundan farklı algılamamıza illüzyon deniyor. İllüzyon fiziksel ve psikolojik nedenlerle oluşabiliyor: Fiziksel illüzyon, duyu organlarımızın var olanı algılamada yetersiz Devamı…
En çok bilinen yeme bozukluklarından biri olan anoreksiya nervozada zayıf bir bedene sahip olma isteği ve şişmanlama korkusu yer alıyor. Bu nedenle anoreksiyası olan kişiler: besin alımını aşırı derecede kısıtlıyor, aşırı egzersiz yapıyor, kendilerini kusturuyor, laksatif (müshil) veya diüretik kullanıyorlar. Beden algıları bozulduğundan anoreksiyası olan kişiler, normal ağırlıklarının %20-30’unu kaybedip Devamı…
Almanca başkasının talihsizliğinden duyulan keyif anlamına gelen schadenfreude, zarar (schade) ve neşe (freude) sözcüklerinden oluşuyor. Schadenfreude, yani başkasının başına gelen kötü şeylerin zaman zaman hoşumuza gitmesi bizi kötü biri yapmıyor. Bu duygunun evrimsel kökenlerinin olduğu, adalet ve rekabetle ilişkili olduğu düşünülüyor. Rekabetin olduğu alanlarda diğer kişilere ve gruplara karşı üstünlük Devamı…
Duygusal körlük olarak da bilinen aleksitimi; a (yok), lexis (söz) ve thymos (duygu) sözcüklerinden oluşuyor ve duyguları sözel olarak dile getirememe anlamına geliyor. Duygularımızın farkında olmamız, onları anlamamız, ifade edebilmemiz ve düzenleyebilmemiz psikolojik sağlığımız için önemli ancak aleksitimisi olan bireyler; kendi duygularını tam olarak anlayamıyor, onları ifade etmekte zorlanıyor, duygularını sosyal Devamı…