Duyguların yoğun bir haz, coşku veya mistik bir deneyimle taşarak bedenin ve zihnin olağan sınırlarının ötesine geçmesi haline esrime (esriklik) deniyor.

coşku, sevinç, abartı, heyecan, atlama, zıplama, adrenalin, manik, mani, deniz, spor

Esrime sözcüğü Arapçada kendinden geçme ve sarhoşluk anlamına gelen sekr kökünden geliyor. Vecd, trans, mest ve şevk gibi sözcükler de esrimenin yerine kullanılabiliyor.

kadın, meditasyon, huzur, rüzgar, dinlenmek, sağlık

Tarih boyunca birçok farklı bağlamda ve farklı kültürlerde çeşitli isimlerle anılan esrime hâli farklı deneyimlerde karşımıza çıkıyor. İşte söz konusu deneyimler ve bazı örnekler:

  • Ritüellerde ve ayinlerde: Semazenlerin ayinleri, trace dansları, şamanik törenler, zikir ve mantra meditasyonları 
  • Sanatsal yaratım ve performanslarda: Müzisyenlerin, dansçıların, ressamların ve yazarların yaratım sürecinde
  • Yoğun duygusal yaşantılarda: Derin tutkuyla yaşanan duygularda
  • Doğada: Bir dağın tepesinde gün doğumunu izlerken, denizin ortasındaki sessizlikte

tutku, tutkulu olmak, tutkulu ilişki, çift, eş, dans, partner, uyum

Psikolojik olarak esrime benliğin sınırlarının bulanıklaştığı, zaman ve mekân algısının değiştiği, trans benzeri bir durum olarak tanımlanabiliyor. Duyguların yoğunlaşması, rasyonel düşünmenin geri planda kalması ve derin bir “şimdi” hissi… Tüm bunlar esrikliğin kısa süreli ama unutulmaz etkilerini oluşturuyor.

erkek, davul, gömlek, müzik, doğa, meditasyon

Bazı uzmanlar esrime hâlini bilinçdışının kısa süreli açığa çıkışı olarak yorumlarken, bazıları bu hâlin beynin belli bölgelerinde artan dopamin ve serotonin salınımıyla ilişkili olduğunu öne sürüyor.

İnsanlar, beynin işleyişinde değişiklikler yaratmaya çalışmış ve bunun için birçok yöntem bulmuşlardır. Bunlardan birisi olan meditasyon, yüzyıllardır varlığını devam ettirmekte ve son yüzyılda modern yaşamdaki stresle baş etmek için kullanılmaktadır. Nefes üzerine odaklanan Uzakdoğu meditasyonu, Sufi’lerin semahı, tesbih çekmek, mantralar, zikirler, davul ritmiyle kendinden geçme ve dua gibi tekniklere dayanan meditasyonlar kültürden kültüre, zamanla değişmektedir. Meditasyonun insan bedenini nasıl etkilediği merak edilmiş ve yapılan çalışmalarda insanın sempatik sinir sistemini yavaşlattığı sonucuna ulaşılmıştır. Bedenin kendisini savunması için gerekli olan sempatik sinir sistemi; ani bir olay karşısında çalışmaya başlar ve bizim stres tepkileri dediğimiz bedensel belirtileri ortaya çıkarır. Bu nedenle meditasyon yaparken; kalp atış hızı azalır, metabolizma hızı düşer, solunumu yavaşlar, kaslar gevşer, beynin dinlenme durumunda ortaya çıkan alfa dalgaları artar, stresle ilgili kimyasal olan laktatın kandaki oranı azalır… Meditasyon teknikleri, yukarıda bahsedilen fizyolojik etkileri sebebiyle, psikoterapistler tarafından anksiyete bozuklukları tedavisinde bazı seanslarda yöntem olarak kullanılabilmektedir. Bedensel değişikliklerin yanında düzenli olarak meditasyon yapan kişiler; daha çok duyusal farkındalık, güçlü duygular, zamansızlık ve dinginlik hissi yaşadıklarını ifade etmektedirler.

Alkol ve madde kullanmadan yaşanan kendinden geçme hâli içsel dünyaya açılan bir kapı olabilir. Bu nedenle esrime kaygılanacak bir durum olmak yerine gerçekle teması kaybetmeden deneyimlenebilir. Sağlık günler.

149 kez okundu

Uzman Psikolog Cenk Umur

2013 yılında Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun olan Cenk Umur, Eskişehir İl Sağlık Müdürlüğü'nde görev yapıyor. Psikolog Cenk Umur, doktora eğitimine Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde devam ediyor.

Bu konu hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi siz de paylaşın!

Bir yanıt yazın

Avatar yer tutucu

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Momentum Sağlık web sitesindeki içerikler bilgilendirme amaçlıdır. Sitedeki yazılar, görseller ve diğer materyaller tıbbi tanı, tedavi veya profesyonel sağlık hizmeti yerine geçmez. Sağlık sorunlarınızla ilgili en doğru ve güvenilir bilgiyi almak için sağlık profesyoneline danışınız. Momentum Sağlık, sunulan bilgilerin doğruluğu ve güncelliği konusunda azami özeni göstermektedir. İçeriklerde meydana gelebilecek hatalar, eksiklikler veya güncellik kaybından dolayı doğabilecek herhangi bir zarardan sitemiz sorumlu tutulamaz. Telif hakları Momentum Sağlık’a ait olan içeriklerin izinsiz kopyalanması, çoğaltılması veya ticari amaçla kullanılması yasaktır. Web sitemizi kullanarak bu koşulları kabul etmiş sayılırsınız.