Şekerin zararlı olduğunu düşündüğünüz hâlde çikolata, pasta ve baklava gibi şekerli besinleri tüketmekten vazgeçemiyor olabilirsiniz. Hatta şekerli besinlere karşı koymak size imkânsız geliyor olabilir. Bu durumda şekerin bağımlılık yaptığını söyleyebilir miyiz?
Ödül mekanizması
Beynimizin ventral tegmental alan isimli ödül mekanizması, hangi davranışı tekrar edeceğimizi belirliyor. Buna bağlı olarak bize haz veren ve bizi sıkıntıdan uzaklaştıran davranışları tekrar etme eğilimimiz artıyor. Eroin, alkol, tütün, kokain gibi bağımlılık yapan maddelerde olduğu gibi şeker de beynimizdeki bu mekanizmayı tetikliyor.
Tolerans
Bağımlılık yapan maddeler beynimizin kimyasını etkileyerek ödül mekanizmasının doğal işleyişini bozuyor. Bu nedenle madde kullanan kişiler zamanla daha fazla miktarda madde kullanma ihtiyacı hissediyor. Tolerans denen bu durum şekerde görülmüyor. Dolayısıyla her seferinde daha fazla şeker tüketme ihtiyacı ortaya çıkmıyor.
Örneğin iki adet sigara içen bir kişi zamanla 10 adet, hatta 1 paket sigara tüketir hâle geliyor. Bu durumu çikolatada görmüyoruz.
Yoksunluk
Yoksunluk belirtileri, bağımlılık yapan maddeye ulaşamayan kişilere rahatsızlık veren psikolojik ve bedensel tepkilere deniyor. Bu belirtiler maddeye ulaşana kadar zamanla artıyor. Şekeri fazla miktarda tüketen kişiler de şekersiz kaldıklarında bu belirtileri yaşıyor. Ancak şekere ulaşamayan kişilerin şeker tüketme isteği giderek azalıyor.
Madde bağımlılığı ile benzer yanları olsa da şekerin bağımlılık yaptığına dair bilimsel kanıt bulunmuyor. Bağımlılık hakkında bilgi edinmek, şekerin vücudunuzu nasıl etkilediğini öğrenmek ve beynin ödül sistemini daha sağlıklı yollardan aktive etmek için aşağıda bağlantı adreslerini paylaştığım yazıları okuyabilirsiniz.
Bir yanıt yazın