Sağlık ve hastalık olgularının sosyal boyutlarını inceleyen sağlık sosyolojisi, sağlığın ve hastalığın sosyal faktörlerle ilişkisi, insanların sağlık davranışları, sağlık kurumlarının sosyal işlevleri ve sağlık hizmetlerinin nasıl dağıtıldığı gibi konuları ele alıyor.
Sağlık sosyolojisine göre sağlık ve hastalık sadece biyolojik gerçeklerin değil sosyal, kültürel, ekonomik ve politik süreçlerin ve yapıların etkisiyle şekilleniyor. Bu nedenle sosyolojik bakış açısı, sağlığın biyomedikal bağlamda tanımlanmasına eleştirel yaklaşıyor.
Biyomedikal model hastalığın biyolojik düzensizlikler veya anormallikler gibi bedensel süreçlere dayanarak açıklanabileceğini öne sürüyor ve sağlığın sosyal yönünü görmezden geliyor.
Sosyoloji, biyomedikal model bağlamında şekillenen tıp kurumunu da inceliyor. Bu kapsamda tıbbın sosyal düzene etkisi, sağlık/hastalık tanımları ve sağlık eşitsizlikleri gibi birçok konu ele alınıyor.
Sağlık sosyolojisine katkı sağlayan birçok kuramsal yaklaşım bulunuyor. Bunlardan:
- Sağlığı toplumsal işleyişin sürekliliği için önemli unsurlardan biri olarak gören işlevselcilik,
- sağlık/hastalığı güç ilişkileri ve eşitsizlik üzerinden ele alan çatışmacı yaklaşım,
- sağlığa ve hastalığa verilen bireysel anlama ve kişisel etkileşimlere odaklanan sembolik etkileşimcilik,
- sağlık ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğini konu edinen feminist yaklaşım
temel sosyoloji kuramları arasında yer alıyor.
Sosyolojik bakış açısı, sağlığı/hastalığı tek yalnızca bireysel ve biyolojik bedenlerimiz üzerinden tanımlayan yaklaşımlara eleştirel bakarak sağlığı etkileyen sosyal, kültürel, ekonomik ve politik süreçleri görmemizi sağlıyor.
0 yorum