Demir hakkında 6 soru

Pek çok enzimin ve proteinin yapısında yer alan demir, yetersizliği nedeniyle en sık görülen beslenme sorunlarının başında geliyor.

1 • Demir ne işe yarıyor?

• Eritrositlerin taşıdığı hemoglobin proteinin yapısına katılarak dokuların oksijenlenmesini sağlıyor.
• Kaslarda oksijen taşıyan miyoglobin isimli bileşenin yapısına katılıyor.

Öte yandan vücuttaki demirin %65’i hemoglobinde, %15’i de karaciğer ve dalakta ferritin olarak depolanıyor.

2 • Demir hangi besinlerde bulunuyor?

• Kırmızı et, sakatat, tavuk, hindi, balık, midye, istiridye
• Yumurta sarısı
• Kuru fasulye
• Kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm, hurma
• Fındık, badem
• Koyu yeşil yapraklı sebzeler, ıspanak, kabak, pancar, bezelye, patates
• Armut, şeftali
• Pirinç, pekmez, maden suyu, kahve

3 • Her gün ne kadar demir almalıyım?

• 6-12 aylık bebeklerin günlük demir gereksinimi 11 mg,
• 1-3 yaş arasında günlük demir gereksinimi 7 mg,
• 19-50 yaş arasındaki erkeklerin günlük demir gereksinimi 8 mg,
• 19-50 yaş arasındaki kadınların günlük demir gereksinimi 18 mg,
• Gebelerin günlük 27 mg kadar demir gereksinimi bulunuyor.

4 • Demir yetersizliği yaşıyor olabilir miyim?

• Sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenemiyorsanız,
• Obezite cerrahisi geçirdiyseniz,
• Aşırı miktarda egzersiz yapıyorsanız,
• A vitamini düzeyiniz düşükse,
• Diyaliz tedavisi alıyorsanız,
• Adet döneminiz uzun sürüyorsa veya hamileyseniz demir yetersizliğine bağlı aneminiz bulunabilir.

Hekiminizle görüşmeniz ve uzman diyetisyen denetiminde beslenme tedavisi uygulamanız gerekebilir.

5 • Demir yetersizliğine bağlı anemi olduğumu nasıl anlarım?

• Hâlsizlik, yorgunluk
• Uykusuzluk
• İş veriminde veya okul başarısında düşme
• Çarpıntı
• Tırnaklarda güçsüzlük ve kırılma
• Dilde iltihaplanma
• Bağışıklığın düşmesi ve sık hastalanma

Eğer yukarıdaki hastalık ya da belirtilerden en az birini yaşıyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak demir düzeyinizi kontrol ettirmenizi öneriyorum.

6 • Demir takviyesi kullanmalı mıyım?

• Gebelik, ergenlik veya uzun süren âdet kanamaları,
• Çölyak veya Crohn’s hastalığı
• Böbrek yetmezliği veya diyaliz tedavisi alma

Yukarıdaki hastalık ya da fizyolojik durum değişikliklerinden birine sahipseniz hekiminiz demir takviyesi kullanmanızı isteyebilir.

Detaylı bilgi için uzman diyetisyeninizle görüşün. Sağlıklı, dengeli ve keyifli günler diliyorum.