Eser elementler nelerdir?

Eser elementler, günlük gereksinim miktarı 20 mg’ın altında olan mineralleri¹ ifade ediyor. Vücuttaki konsantrasyonları düşük olduğu için aynı zamanda iz elementler veya mikro-mineraller olarak da adlandırılıyor.

Eser elementler elzem ve elzem olmayan olmak üzere ikiye ayrılıyor. Bir mineralin yetersiz alımı metabolizmada veya vücut fonksiyonlarında sorunlara yol açıyor ve yetersizlik giderildiğinde ilgili sorun düzeliyorsa bu mineral elzem (esansiyel) eser element² sınıfında yer alıyor. Vücudun yapı ve işlevleri için gerekliliği saptanmamış mineraller ise elzem olmayan (esansiyel olmayan) eser elementler³ olarak sınıflandırılıyor.

• Elzem eser elementler: Demir, bakır, çinko, iyot, flor, manganez, selenyum, krom, kobalt
• Elzem olmayan eser elementler: Alüminyum, arsenik, bor, brom, kadmiyum, kalay, molibden, nikel, silikon, vanadyum 

Vücut büyüme, gelişme ve organizmanın devamlılığını sağlamak için düşük miktarlarda dahi olsa eser elementlere gereksinim duyuyor. Günlük alım düzeyleri belirlenen eser elementler arasında demir, çinko, iyot ve selenyum yer alıyor.

Eser elementlerin yetersizliği bazı hastalıklar ile ilişkilendiriliyor. Bunun yanı sıra eser elementlerin kanda yüksek düzeylerde bulunması da toksik etki göstererek zehirlenmelere ve hastalıklara yol açabiliyor.

Yeterli ve dengeli beslenen kişilerde eser elementlerin eksikliğine sık rastlanmıyor olsa da:

• tansiyon veya kalp hastalıklarında kullanılan bazı ilaçlar, hormonlar veya bazı antibiyotikler böbreklerden eser elementlerin atımını artırarak,
• çölyak, ülseratif kolit veya crohn’s gibi bazı kronik hastalıklar bağırsak emilimini bozarak,
• seracılık, yapay gübre kullanımı, ilaçlama ve aşırı sulama gibi işlemler mineral yönünden fakir topraklara neden olarak eser element eksikliğine yol açabiliyor.

Eser element eksikliğinin önüne geçebilmek için toprak, doğal yapısı bozulmadan verimli bir şekilde kullanılmalı ayrıca eser elementlerden yararlanmak adına yeterli ve dengeli beslenmeye özen gösterilmelidir.

Diyetisyen · Merve Hilal GÜNGÖR

Konuya ilişkin detaylı bilgi için hekiminize ve diyetisyeninize başvurun. Sağlıklı günler diliyorum.

1sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/B%202.pdf
2services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf;jsessionid=TMhmMOA+tcDtD7TmXb51W2YH?dergiKodu=4&cilt=38&sayi=520&sayfa=86&yaziid=19847
3acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/103708/mod_resource/content/0/ESER%20ELEMENTLER.pdf

Uzmanımız bu iki içeriği sizin için seçti

Metiyonin Mineraller nelerdir?